Muotathaler Dialekt | Schriftsprache | Erläuterung | Foto | Audio |
---|---|---|---|---|
schtäächlig | stählern, hart | (Illgau) | ||
Schtääflä | Stäflen | Schtääflär einer von der Stäflen > Schtafel | ||
Schtääg | Steg | (Brücke) mhd steg 1281 von dem Stege Amsteg, Imobersteg, Zumsteg, Sperrstück im Gestell der Handsäge, Steg an einer Geige | ||
schtäärbä | sterben | mhd sterben Sid ass das chogä Schtäärbä ärfundä hend, isch mä kä Taag me sichär! | ||
schtäärbis | sterbens | schtäärbis schlächt käs Schtäärbiswöörtli! | ||
Schtäärnä | Stern(e) | mhd stern(e) Wir gebrauchen die Mehrzahlform auch für die Einzahl: gseesch därsälb Schtäärnä? diä Huuffä Schtäärnä! Gast-haus Zum Sternen ,Flurname Sternen | ||
Schtäärnäbluämä | Sternblume | (Narzissen) | ||
Schtäärnächeib | Schimpfwort, Kraftwort (Stern für Himmel oder Gott) Kosewort für ein Neugeborenes: e du chliinä Schtäärnächeib! | |||
Schtäärnäfüüfi | Schimpfwort, Kraftwort | |||
Schtäärnäguggä | (Spiel mit Röhre und Wasser) | |||
Schtäärndli | Sternlein, Schnuppen | wänn Schtäärndli schiässid -suppä | ||
schtäärns- | Kraftwort wie herrgotts- schtärnsvärruckt | |||
schtächä | stechen | mhd Süü schtächä Döörnä schtächid schtächä im Jass schtächägi Chaartä schtich! i schtuch i ha gschtochä | ||
Schtächä | Stechen | (Krankheit) > Siitäschtächä, Schtiich | ||
Schtächpalmä | Stechpalme | > gschtüpfät, ungschtüpfät | ||
Schtäckä | Stecken | mhd stecke Spazierstock, Skistock, Treibstock schtäckägraad, Dräck am Stäckä > schteckä | ||
Schtäckäband | Steckenband | Silberen | ||
Schtäckäbei | Prothese, auch dünne Beine | |||
schtäcklä | Spiel mit Stecken | (UR: schtäckämättlä) | ||
Schtäckli | Stecklein | Schtäckli riitä schtäckliriitigs schiifaarä Schtäckli-Chriäg 1802 (Aufstand gegen die Helvetische Regierung) | ||
Schtäfzg | Stift, Stefze, Bolzen | auch Gschtäfzg | ||
Schtägä | Stiege, Treppe | mhd stiege, stege Schtägäli uuf, Schtägäli ab Flurname: natürliche oder künstliche Treppe > Tritt | ||
Schtägäfässli | Veltliner Weinmarke | |||
Schtägähuus | Stiegenhaus, Treppen- | |||
schtägälä | Treppen machen, steigen | |||
Schtägälänä | Stiegengeländer, Treppen- | - riitä > Länä | ||
schtägärä | herumsteigen | neu: d Schtägä uufäghiijä (Beförderung) | ||
Schtägätritt | Stiegentritt,Buben-Haarschnitt | |||
schtälä | stehlen | mdh steln Schtäli! du schtilscht, är schtilt, i schtul (1799 die Russen stuhlen), är hed gschtolä am Herrgott dr Taag abschtälä | ||
Schtändär | Ständer, Gestell | mhd stender > Chugäli- - | ||
Schtändli | kleiner Stand,Musik | äs Schtändli gää | ||
schtändligä | stehend | schtändläg(s)ä: ässä, schlaaffä, schiässä | ||
Schtändligurä | Marktfrau mit einem Stand | |||
Schtängäl | Stengel | (neu Stängel) von Pflanzen | ||
Schtängäli | Stengelchen | (Pflanzen) | ||
schtänglä | Stengel ansetzen | (Pflanzen) gschtänglätä Salaat | ||
Schtängli | Stänglein | feine Holzstäbchen | ||
schtäuppä | stieben | (Wasserfall, Schneesturm) mhd stoupen äs schtäuppät schonu! anderswo schteipä, schtüübe (aber stäupen = mit Ruten schlagen) | ||
Schtäuppär | Stieber | (Bovist-Pilz) stiebt beim Pflücken | ||
Schtöör | Stör | mhd stoerer = Handwerker, der unbefugt arbeitet (stört),der auf Ruf in fremden Häusern arbeitet z. B. Störmetzger uf d Schtöör gaa, choo Der Störschuhmacher | ||
schtöörä | stören, Unruhe bringen | auf Stör arbeiten | ||
Schtööslär | Leute vom Stoos | |||
Schtöössel | Stöpsel | mhd stoezel Familienname Stössel | ||
schtöössig | stössig | mhd stoezig (Horntiere), streitsüchtig 1424 wo einer mit einem andren stössig wurdschtöössigs Wättär (nervös machend) vgl. anstössig, Anstoss | ||
Schtöck | Stöcke, Flegel | mit söttigä Schtöck sött mä Schuäl haa! Familienname Stocker, Stockmann, Stöckli | ||
Schtöckä | Stöcke(ren), Waldrodungsgebiet | |||
Schtöckli | kleiner Stock, Alterswohnung, Pflanze im Topf, Holzspälten | ..Schtöckli-Schuä UR/NW Schteckli > Schtäckli | ||
schtöffig | aus Tuch | äs schtöffigs Ditti > tüächig | ||
schtöpflä | stochern | > süülischtöpflä, Muuheim schtöpflä | ||
schtötzligä | kopfüber | dr schtötzligä wägät (-lägsä) OW Wos stotzig isch, gaads obsi! (Mühe lohnt sich) |
Dialekt: | schtäächlig |
Deutsch: | stählern, hart |
(Illgau) | |
Dialekt: | Schtääflä |
Deutsch: | Stäflen |
Schtääflär einer von der Stäflen > Schtafel | |
Dialekt: | Schtääg |
Deutsch: | Steg |
(Brücke) mhd steg 1281 von dem Stege Amsteg, Imobersteg, Zumsteg, Sperrstück im Gestell der Handsäge, Steg an einer Geige | |
Dialekt: | schtäärbä |
Deutsch: | sterben |
mhd sterben Sid ass das chogä Schtäärbä ärfundä hend, isch mä kä Taag me sichär! | |
Dialekt: | schtäärbis |
Deutsch: | sterbens |
schtäärbis schlächt käs Schtäärbiswöörtli! | |
Dialekt: | Schtäärnä |
Deutsch: | Stern(e) |
mhd stern(e) Wir gebrauchen die Mehrzahlform auch für die Einzahl: gseesch därsälb Schtäärnä? diä Huuffä Schtäärnä! Gast-haus Zum Sternen ,Flurname Sternen | |
Dialekt: | Schtäärnäbluämä |
Deutsch: | Sternblume |
(Narzissen) | |
Dialekt: | Schtäärnächeib |
Deutsch: | |
Schimpfwort, Kraftwort (Stern für Himmel oder Gott) Kosewort für ein Neugeborenes: e du chliinä Schtäärnächeib! | |
Dialekt: | Schtäärnäfüüfi |
Deutsch: | Schimpfwort, Kraftwort |
Dialekt: | Schtäärnäguggä |
Deutsch: | |
(Spiel mit Röhre und Wasser) | |
Dialekt: | Schtäärndli |
Deutsch: | Sternlein, Schnuppen |
wänn Schtäärndli schiässid -suppä | |
Dialekt: | schtäärns- |
Deutsch: | |
Kraftwort wie herrgotts- schtärnsvärruckt | |
Dialekt: | schtächä |
Deutsch: | stechen |
mhd Süü schtächä Döörnä schtächid schtächä im Jass schtächägi Chaartä schtich! i schtuch i ha gschtochä | |
Dialekt: | Schtächä |
Deutsch: | Stechen |
(Krankheit) > Siitäschtächä, Schtiich | |
Dialekt: | Schtächpalmä |
Deutsch: | Stechpalme |
> gschtüpfät, ungschtüpfät | |
Dialekt: | Schtäckä |
Deutsch: | Stecken |
mhd stecke Spazierstock, Skistock, Treibstock schtäckägraad, Dräck am Stäckä > schteckä | |
Dialekt: | Schtäckäband |
Deutsch: | Steckenband |
Silberen | |
Dialekt: | Schtäckäbei |
Deutsch: | Prothese, auch dünne Beine |
Dialekt: | schtäcklä |
Deutsch: | Spiel mit Stecken |
(UR: schtäckämättlä) | |
Dialekt: | Schtäckli |
Deutsch: | Stecklein |
Schtäckli riitä schtäckliriitigs schiifaarä Schtäckli-Chriäg 1802 (Aufstand gegen die Helvetische Regierung) | |
Dialekt: | Schtäfzg |
Deutsch: | Stift, Stefze, Bolzen |
auch Gschtäfzg | |
Dialekt: | Schtägä |
Deutsch: | Stiege, Treppe |
mhd stiege, stege Schtägäli uuf, Schtägäli ab Flurname: natürliche oder künstliche Treppe > Tritt | |
Dialekt: | Schtägäfässli |
Deutsch: | |
Veltliner Weinmarke | |
Dialekt: | Schtägähuus |
Deutsch: | Stiegenhaus, Treppen- |
Dialekt: | schtägälä |
Deutsch: | Treppen machen, steigen |
Dialekt: | Schtägälänä |
Deutsch: | Stiegengeländer, Treppen- |
- riitä > Länä | |
Dialekt: | schtägärä |
Deutsch: | herumsteigen |
neu: d Schtägä uufäghiijä (Beförderung) | |
Dialekt: | Schtägätritt |
Deutsch: | Stiegentritt,Buben-Haarschnitt |
Dialekt: | schtälä |
Deutsch: | stehlen |
mdh steln Schtäli! du schtilscht, är schtilt, i schtul (1799 die Russen stuhlen), är hed gschtolä am Herrgott dr Taag abschtälä | |
Dialekt: | Schtändär |
Deutsch: | Ständer, Gestell |
mhd stender > Chugäli- - | |
Dialekt: | Schtändli |
Deutsch: | kleiner Stand,Musik |
äs Schtändli gää | |
Dialekt: | schtändligä |
Deutsch: | stehend |
schtändläg(s)ä: ässä, schlaaffä, schiässä | |
Dialekt: | Schtändligurä |
Deutsch: | Marktfrau mit einem Stand |
Dialekt: | Schtängäl |
Deutsch: | Stengel |
(neu Stängel) von Pflanzen | |
Dialekt: | Schtängäli |
Deutsch: | Stengelchen |
(Pflanzen) | |
Dialekt: | schtänglä |
Deutsch: | Stengel ansetzen |
(Pflanzen) gschtänglätä Salaat | |
Dialekt: | Schtängli |
Deutsch: | Stänglein |
feine Holzstäbchen | |
Dialekt: | schtäuppä |
Deutsch: | stieben |
(Wasserfall, Schneesturm) mhd stoupen äs schtäuppät schonu! anderswo schteipä, schtüübe (aber stäupen = mit Ruten schlagen) | |
Dialekt: | Schtäuppär |
Deutsch: | Stieber |
(Bovist-Pilz) stiebt beim Pflücken | |
Dialekt: | Schtöör |
Deutsch: | Stör |
mhd stoerer = Handwerker, der unbefugt arbeitet (stört),der auf Ruf in fremden Häusern arbeitet z. B. Störmetzger uf d Schtöör gaa, choo Der Störschuhmacher | |
Dialekt: | schtöörä |
Deutsch: | stören, Unruhe bringen |
auf Stör arbeiten | |
Dialekt: | Schtööslär |
Deutsch: | Leute vom Stoos |
Dialekt: | Schtöössel |
Deutsch: | Stöpsel |
mhd stoezel Familienname Stössel | |
Dialekt: | schtöössig |
Deutsch: | stössig |
mhd stoezig (Horntiere), streitsüchtig 1424 wo einer mit einem andren stössig wurdschtöössigs Wättär (nervös machend) vgl. anstössig, Anstoss | |
Dialekt: | Schtöck |
Deutsch: | Stöcke, Flegel |
mit söttigä Schtöck sött mä Schuäl haa! Familienname Stocker, Stockmann, Stöckli | |
Dialekt: | Schtöckä |
Deutsch: | Stöcke(ren), Waldrodungsgebiet |
Dialekt: | Schtöckli |
Deutsch: | kleiner Stock, Alterswohnung, Pflanze im Topf, Holzspälten |
..Schtöckli-Schuä UR/NW Schteckli > Schtäckli | |
Dialekt: | schtöffig |
Deutsch: | aus Tuch |
äs schtöffigs Ditti > tüächig | |
Dialekt: | schtöpflä |
Deutsch: | stochern |
> süülischtöpflä, Muuheim schtöpflä | |
Dialekt: | schtötzligä |
Deutsch: | kopfüber |
dr schtötzligä wägät (-lägsä) OW Wos stotzig isch, gaads obsi! (Mühe lohnt sich) | |