| Muotathaler Dialekt | Schriftsprache | Erläuterung | Foto | Audio |
|---|---|---|---|---|
| chodärä | Spucken Chodär auswerfen, schwer spucken | mhd kodern | ||
| Chodärtruckä | Spuckkistchen | auch Schnudärtruckä | ||
| Chogä | überaus eine ungeliebte Sache mhd koge (Schimpfwort wie keibe, urspr. Aas, Seuche) ä Chogä = ein unmöglicher Mensch, chalt wenä Chogä: überaus kalt, warm, heiss, sauer, stinkend, wüst | |||
| chogä | ähnlich wie cheibä: chogä Cheib, Züüg, Schelm, Sach, Wiib, chalt, heiss | |||
| chogä | übel tun, kaputtmachen | was hesch dett gchogät? värchogät | ||
| chogis | nach Art eines Chogs chogisch (chogis) tuä | |||
| chogisch | nach Art eines Chogs chogisch (chogis) tuä | |||
| chogs | was isch das chogs? vgl was isch das cheibs? | |||
| Cholä | Kohle | ahd kolo (Holzkohle) cholä verkohlen > chöölä, chelig | ||
| Cholärmuäs | Kohlermus | eine Art Omelette, einst bei den Kohlbrennern, heute noch bei den Älplern beliebt. | ||
| Cholbä | Kolben | mhd kolbe (Keule) Chölbli > Luus-Chölbli | ||
| choldärä | Unfug treiben | Koller mhd kolre Wut Choldäri! | ||
| Choli | schwarzes Pferd | vgl. Familienname Koller | ||
| Cholruäbä | Kohlrüben, Kohlrabi | Choleruebe | ||
| choo | kommen | mhd komen ich chumä, du chuusch, är chund, miär (iär, si) chömid, ich chääm, chum! chömid! i bi choo z schwitzä choo, i Ziitig choo, äs chönnt gu rägnä choo GL chuu, Einsiedeln chou | ||
| choo | wachsen, gedeihen | d Sunnäwirbel sind scho choo, d Chriäsi wend hüür nüd choo | ||
| choo | anschwellen | d Muätaa isch choo, d Bäch chömid | ||
| choo | gekommen | d Poscht isch choo äs Wättär isch ussä inä choo > aachoo, bchoo, gchoo, übärchoo, füürchoo, uuschoo, värkoo | ||
| Chool | Kohl | mhd kôl > Cholä, Choli, Cholruäbä | ||
| Choolmeisli | Kohlmeise | mit kohlenschwarzem Kopf | ||
| Choolplätz | einstiger Köhlereiplatz | |||
| Choorb | Korb | ahd churp (aus Weiden geflochten) | ||
| choorbä | Körbe herstellen | är hed früänär gchoorbät | ||
| Choorbär | Korbmacher | |||
| Choorbärii | Korberei | |||
| Chopf | Kopf | mhd kopf Chöpf, Chöpfli Hesch kä Chopf, sä hesch Füäss! Flurname: Zinsli > Grind - | ||
| Chopfätä | Kopfende | (Bett) z Chopfätä > Fuässätä neu chöpflä, Chöpflär (Fussball) | ||
| Chopfchussi | Kopfkissen | |||
| Chopfrächnä | Kopfrechnen | |||
| Chopfschtand | Kopfstand | |||
| Chopftuäch | Kopftuch | |||
| Chopfwee | Kopfweh | |||
| Chorä | Korn Getreidekorn, Gewehrkorn | ahd korn Chöräli, Chörndli: Körn(d)lein | ||
| chorä | anschneiden | koren, küren bäum koren verboten | ||
| chorchlä | schwer husten, ganz verhockt rochelen | auch: churchlä | ||
| Choscht | Kost, Essen | Choscht und Loschii -gäld, -lüüt | ||
| choschtä | kosten | mhd kosten was choschtät das? | ||
| choslä | durcheinandermachen, mischen | |||
| Chosli | einer der choslät Chosli! hör endlich auf damit! | |||
| Chottä | Verschlag Kate, Kote | mhd kote, weitverbreitetes altes Wort verkl. Chöttli anderswo Krummen (Chrummä) | ||
| chotzä | kotzen, erbrechen | gchotzät mhd koppen, kotzen | ||
| Chotzätä | Erbrochenes | |||
| chpeetär | später | |||
| Chrääbäl | Krallen (-ul) , Krallenwunde,Gartenwerkzeug | |||
| Chrääbäli | kleine Krallen | auch Gebäck in dieser Form > Chräpfli | ||
| chrääblä | zerkratzen | d Chatz hed mi gchrääblät! | ||
| Chrääjä | Krähe | ahd kraja, krija Spottwort für Reichsadler > Rappä Unterschiid zwüschet Chrääjä und Pfarr? - Keinä: beed sind schwarz und schrijid di ganz Ziit: gää, gää! | ||
| chrääjä | krächzen | ahd krâen | ||
| Chrääjäloch | Krähenloch | |||
| Chrääjänossä | Krähennossen | vgl. Krähenbühl, Kryenbühl |
| Dialekt: | chodärä |
| Deutsch: | Spucken Chodär auswerfen, schwer spucken |
| mhd kodern | |
| Dialekt: | Chodärtruckä |
| Deutsch: | Spuckkistchen |
| auch Schnudärtruckä | |
| Dialekt: | Chogä |
| Deutsch: | |
| überaus eine ungeliebte Sache mhd koge (Schimpfwort wie keibe, urspr. Aas, Seuche) ä Chogä = ein unmöglicher Mensch, chalt wenä Chogä: überaus kalt, warm, heiss, sauer, stinkend, wüst | |
| Dialekt: | chogä |
| Deutsch: | |
| ähnlich wie cheibä: chogä Cheib, Züüg, Schelm, Sach, Wiib, chalt, heiss | |
| Dialekt: | chogä |
| Deutsch: | übel tun, kaputtmachen |
| was hesch dett gchogät? värchogät | |
| Dialekt: | chogis |
| Deutsch: | |
| nach Art eines Chogs chogisch (chogis) tuä | |
| Dialekt: | chogisch |
| Deutsch: | |
| nach Art eines Chogs chogisch (chogis) tuä | |
| Dialekt: | chogs |
| Deutsch: | |
| was isch das chogs? vgl was isch das cheibs? | |
| Dialekt: | Cholä |
| Deutsch: | Kohle |
| ahd kolo (Holzkohle) cholä verkohlen > chöölä, chelig | |
| Dialekt: | Cholärmuäs |
| Deutsch: | Kohlermus |
| eine Art Omelette, einst bei den Kohlbrennern, heute noch bei den Älplern beliebt. | |
| Dialekt: | Cholbä |
| Deutsch: | Kolben |
| mhd kolbe (Keule) Chölbli > Luus-Chölbli | |
| Dialekt: | choldärä |
| Deutsch: | Unfug treiben |
| Koller mhd kolre Wut Choldäri! | |
| Dialekt: | Choli |
| Deutsch: | schwarzes Pferd |
| vgl. Familienname Koller | |
| Dialekt: | Cholruäbä |
| Deutsch: | Kohlrüben, Kohlrabi |
| Choleruebe | |
| Dialekt: | choo |
| Deutsch: | kommen |
| mhd komen ich chumä, du chuusch, är chund, miär (iär, si) chömid, ich chääm, chum! chömid! i bi choo z schwitzä choo, i Ziitig choo, äs chönnt gu rägnä choo GL chuu, Einsiedeln chou | |
| Dialekt: | choo |
| Deutsch: | wachsen, gedeihen |
| d Sunnäwirbel sind scho choo, d Chriäsi wend hüür nüd choo | |
| Dialekt: | choo |
| Deutsch: | anschwellen |
| d Muätaa isch choo, d Bäch chömid | |
| Dialekt: | choo |
| Deutsch: | gekommen |
| d Poscht isch choo äs Wättär isch ussä inä choo > aachoo, bchoo, gchoo, übärchoo, füürchoo, uuschoo, värkoo | |
| Dialekt: | Chool |
| Deutsch: | Kohl |
| mhd kôl > Cholä, Choli, Cholruäbä | |
| Dialekt: | Choolmeisli |
| Deutsch: | Kohlmeise |
| mit kohlenschwarzem Kopf | |
| Dialekt: | Choolplätz |
| Deutsch: | |
| einstiger Köhlereiplatz | |
| Dialekt: | Choorb |
| Deutsch: | Korb |
| ahd churp (aus Weiden geflochten) | |
| Dialekt: | choorbä |
| Deutsch: | Körbe herstellen |
| är hed früänär gchoorbät | |
| Dialekt: | Choorbär |
| Deutsch: | Korbmacher |
| Dialekt: | Choorbärii |
| Deutsch: | Korberei |
| Dialekt: | Chopf |
| Deutsch: | Kopf |
| mhd kopf Chöpf, Chöpfli Hesch kä Chopf, sä hesch Füäss! Flurname: Zinsli > Grind - | |
| Dialekt: | Chopfätä |
| Deutsch: | Kopfende |
| (Bett) z Chopfätä > Fuässätä neu chöpflä, Chöpflär (Fussball) | |
| Dialekt: | Chopfchussi |
| Deutsch: | Kopfkissen |
| Dialekt: | Chopfrächnä |
| Deutsch: | Kopfrechnen |
| Dialekt: | Chopfschtand |
| Deutsch: | Kopfstand |
| Dialekt: | Chopftuäch |
| Deutsch: | Kopftuch |
| Dialekt: | Chopfwee |
| Deutsch: | Kopfweh |
| Dialekt: | Chorä |
| Deutsch: | Korn Getreidekorn, Gewehrkorn |
| ahd korn Chöräli, Chörndli: Körn(d)lein | |
| Dialekt: | chorä |
| Deutsch: | anschneiden |
| koren, küren bäum koren verboten | |
| Dialekt: | chorchlä |
| Deutsch: | schwer husten, ganz verhockt rochelen |
| auch: churchlä | |
| Dialekt: | Choscht |
| Deutsch: | Kost, Essen |
| Choscht und Loschii -gäld, -lüüt | |
| Dialekt: | choschtä |
| Deutsch: | kosten |
| mhd kosten was choschtät das? | |
| Dialekt: | choslä |
| Deutsch: | durcheinandermachen, mischen |
| Dialekt: | Chosli |
| Deutsch: | |
| einer der choslät Chosli! hör endlich auf damit! | |
| Dialekt: | Chottä |
| Deutsch: | Verschlag Kate, Kote |
| mhd kote, weitverbreitetes altes Wort verkl. Chöttli anderswo Krummen (Chrummä) | |
| Dialekt: | chotzä |
| Deutsch: | kotzen, erbrechen |
| gchotzät mhd koppen, kotzen | |
| Dialekt: | Chotzätä |
| Deutsch: | Erbrochenes |
| Dialekt: | chpeetär |
| Deutsch: | später |
| Dialekt: | Chrääbäl |
| Deutsch: | Krallen (-ul) , Krallenwunde,Gartenwerkzeug |
| Dialekt: | Chrääbäli |
| Deutsch: | kleine Krallen |
| auch Gebäck in dieser Form > Chräpfli | |
| Dialekt: | chrääblä |
| Deutsch: | zerkratzen |
| d Chatz hed mi gchrääblät! | |
| Dialekt: | Chrääjä |
| Deutsch: | Krähe |
| ahd kraja, krija Spottwort für Reichsadler > Rappä Unterschiid zwüschet Chrääjä und Pfarr? - Keinä: beed sind schwarz und schrijid di ganz Ziit: gää, gää! | |
| Dialekt: | chrääjä |
| Deutsch: | krächzen |
| ahd krâen | |
| Dialekt: | Chrääjäloch |
| Deutsch: | Krähenloch |
| Dialekt: | Chrääjänossä |
| Deutsch: | Krähennossen |
| vgl. Krähenbühl, Kryenbühl | |