| Muotathaler Dialekt | Schriftsprache | Erläuterung | Foto | Audio |
|---|---|---|---|---|
| allpott | ständig, die ganze Zeit | allpott rägnäts nüd allpott, allbott = zu jedem Aufgebot > Bott | ||
| allwääg | allweg | (stets, immerhin) engl always, allwäg oft auch nur: wahrscheinlich | ||
| allzämä | allesamt | allzämä sind choo, allszäme insgesamt > zämä | ||
| Alp | Alp, Alm | Alpä, Alpäli, lat alpes ital alpe frz alpes | ||
| alpä | eine Alp | ggalpät auch z Alp gaa, z Alp faarä, z Alp sii, älplärä | ||
| Alpächalb | Spassvogel | |||
| Alpäl | Alpthal | SZ (Alpel, Alpul) , im Alpel vgl. Eutel, Riintel | ||
| Alpälär | ein Älpler | der Älpler vom Alpeli | ||
| Alpäli | kleine Alp | |||
| Alpäröösli | Wirtschaft | |||
| Alpäroosä | Alpenrose | Bärgrose, Tirol Almrausch | ||
| Alpchääs | Alpkäse | aus Alpmilch hergestellter Käse | ||
| Alpfaart | Alpfahrt | Auffahrt oder Abfahrt | ||
| Alpfaart | eine bestimmte Alp | vgl. Kirchgang | ||
| Alphüttä | Alphütte | |||
| Alphorä | Alphorn | > Horä, Büchel | ||
| Alplä | Alplen | Flurname (angrenzend an Ruosalp UR und Waldi SZ) | ||
| Alpplunder | was man für den Alpbetrieb hinaufträgt > Plundär | |||
| Alpsägä | Alpsegen | Bättruäf | ||
| Alpsänn | Alpsenn | Älpler > Sänn | ||
| Alpvogt | Aufseher | Aufseher über die Alpen der Oberallmeind | ||
| Alsä | Ahle | |||
| alt | alt | we alt bisch du? alt woordä und wiit umächoo alts Brood, altä Schnee, das alt Jaar, Alti Meitli (ledige ältere Frauen) > eltär, eltisch, eltälä | ||
| Alt | der Alt | Ortsnamen: Altberg, Altbüron, Althäusern, Altdorf, Altstätten Familienname: Altherr, Altmann, Altvater | ||
| Alt Chlooschter | altes Kloster | |||
| Alt Fasnacht | Sonntag nach Aschermittwoch | da bekamen die Armen im Kloster zu essen, daher das Wort da chunt di alt Fasnacht d.h. da kommen die Alten hintennach oder hindädrii we di alt Fasnacht | ||
| Alt Hundänä | alte Hundenen | Flurname | ||
| Alt Husmatt | alt Hausmatt | Flurname | ||
| Alt Mannä | Samenstand der Alpen | wild Mannä | ||
| Alt Schtafel | ehemaliger Hüttenplat | Schtafel | ||
| Alt Viertel | Altviertel | Schwyz | ||
| Altä | die Vorfahren | |||
| altä | alt | ggaltät und gfeissät! > eltälä | ||
| Altär | Alter | är hed ds Altär: er hat das nötige Alter, is Altär choo > Elti | ||
| Altärdiänär | Alterdiener | |||
| altärs | altershalben | we vo altärs haar (öfters in alten Urkunden) altärshalbä | ||
| Altärsbrand | Arterienverschluss | |||
| altbachä | altbacken | |||
| altfräntsch | altfränkisch, altmodisch | |||
| altlacht | von einigem Alter | |||
| altledig | noch im Alter ledig | |||
| altmödig | altmodisch | |||
| altschiinig | altaussehend | |||
| altvättärisch | altmodig, nach alter Väter Sitte | |||
| Altvordärä | Altvordern | Vorfahren | ||
| Altwiibersummer | schöne Marienfäden | |||
| am | am | am Sunntig, am Schattä, am Bächli, am Haag, am Änd, am Ässä, am Schaffä, am Zämäghijä, am Drüü, am Redä aa, am beschtä, am fürnämmschtä, am meischtä, am dümmschtä, amänä Oort = am änä = an einem Ort ammär: an mir (a miär), ammär ghangät, vgl. Familienname Ambauen, Ambord, Ambühl, Amgwerd, Amstutz, Amstad, Amsteg, Wemfall (Dativ) gib s am Vatter am Vatter sis Huus | ||
| Amälettä | Omelette | |||
| Ambäck | Holz-Amboss, Hau-Klotz | > beckä | ||
| ambälä | baumeln | auch bamplä äs Bambäli: Bambälisuppä (mit Teigresten-Einlage) |
| Dialekt: | allpott |
| Deutsch: | ständig, die ganze Zeit |
| allpott rägnäts nüd allpott, allbott = zu jedem Aufgebot > Bott | |
| Dialekt: | allwääg |
| Deutsch: | allweg |
| (stets, immerhin) engl always, allwäg oft auch nur: wahrscheinlich | |
| Dialekt: | allzämä |
| Deutsch: | allesamt |
| allzämä sind choo, allszäme insgesamt > zämä | |
| Dialekt: | Alp |
| Deutsch: | Alp, Alm |
| Alpä, Alpäli, lat alpes ital alpe frz alpes | |
| Dialekt: | alpä |
| Deutsch: | eine Alp |
| ggalpät auch z Alp gaa, z Alp faarä, z Alp sii, älplärä | |
| Dialekt: | Alpächalb |
| Deutsch: | Spassvogel |
| Dialekt: | Alpäl |
| Deutsch: | Alpthal |
| SZ (Alpel, Alpul) , im Alpel vgl. Eutel, Riintel | |
| Dialekt: | Alpälär |
| Deutsch: | ein Älpler |
| der Älpler vom Alpeli | |
| Dialekt: | Alpäli |
| Deutsch: | kleine Alp |
| Dialekt: | Alpäröösli |
| Deutsch: | Wirtschaft |
| Dialekt: | Alpäroosä |
| Deutsch: | Alpenrose |
| Bärgrose, Tirol Almrausch | |
| Dialekt: | Alpchääs |
| Deutsch: | Alpkäse |
| aus Alpmilch hergestellter Käse | |
| Dialekt: | Alpfaart |
| Deutsch: | Alpfahrt |
| Auffahrt oder Abfahrt | |
| Dialekt: | Alpfaart |
| Deutsch: | eine bestimmte Alp |
| vgl. Kirchgang | |
| Dialekt: | Alphüttä |
| Deutsch: | Alphütte |
| Dialekt: | Alphorä |
| Deutsch: | Alphorn |
| > Horä, Büchel | |
| Dialekt: | Alplä |
| Deutsch: | Alplen |
| Flurname (angrenzend an Ruosalp UR und Waldi SZ) | |
| Dialekt: | Alpplunder |
| Deutsch: | |
| was man für den Alpbetrieb hinaufträgt > Plundär | |
| Dialekt: | Alpsägä |
| Deutsch: | Alpsegen |
| Bättruäf | |
| Dialekt: | Alpsänn |
| Deutsch: | Alpsenn |
| Älpler > Sänn | |
| Dialekt: | Alpvogt |
| Deutsch: | Aufseher |
| Aufseher über die Alpen der Oberallmeind | |
| Dialekt: | Alsä |
| Deutsch: | Ahle |
| Dialekt: | alt |
| Deutsch: | alt |
| we alt bisch du? alt woordä und wiit umächoo alts Brood, altä Schnee, das alt Jaar, Alti Meitli (ledige ältere Frauen) > eltär, eltisch, eltälä | |
| Dialekt: | Alt |
| Deutsch: | der Alt |
| Ortsnamen: Altberg, Altbüron, Althäusern, Altdorf, Altstätten Familienname: Altherr, Altmann, Altvater | |
| Dialekt: | Alt Chlooschter |
| Deutsch: | altes Kloster |
| Dialekt: | Alt Fasnacht |
| Deutsch: | Sonntag nach Aschermittwoch |
| da bekamen die Armen im Kloster zu essen, daher das Wort da chunt di alt Fasnacht d.h. da kommen die Alten hintennach oder hindädrii we di alt Fasnacht | |
| Dialekt: | Alt Hundänä |
| Deutsch: | alte Hundenen |
| Flurname | |
| Dialekt: | Alt Husmatt |
| Deutsch: | alt Hausmatt |
| Flurname | |
| Dialekt: | Alt Mannä |
| Deutsch: | Samenstand der Alpen |
| wild Mannä | |
| Dialekt: | Alt Schtafel |
| Deutsch: | ehemaliger Hüttenplat |
| Schtafel | |
| Dialekt: | Alt Viertel |
| Deutsch: | Altviertel |
| Schwyz | |
| Dialekt: | Altä |
| Deutsch: | die Vorfahren |
| Dialekt: | altä |
| Deutsch: | alt |
| ggaltät und gfeissät! > eltälä | |
| Dialekt: | Altär |
| Deutsch: | Alter |
| är hed ds Altär: er hat das nötige Alter, is Altär choo > Elti | |
| Dialekt: | Altärdiänär |
| Deutsch: | Alterdiener |
| Dialekt: | altärs |
| Deutsch: | altershalben |
| we vo altärs haar (öfters in alten Urkunden) altärshalbä | |
| Dialekt: | Altärsbrand |
| Deutsch: | Arterienverschluss |
| Dialekt: | altbachä |
| Deutsch: | altbacken |
| Dialekt: | altfräntsch |
| Deutsch: | altfränkisch, altmodisch |
| Dialekt: | altlacht |
| Deutsch: | von einigem Alter |
| Dialekt: | altledig |
| Deutsch: | noch im Alter ledig |
| Dialekt: | altmödig |
| Deutsch: | altmodisch |
| Dialekt: | altschiinig |
| Deutsch: | altaussehend |
| Dialekt: | altvättärisch |
| Deutsch: | altmodig, nach alter Väter Sitte |
| Dialekt: | Altvordärä |
| Deutsch: | Altvordern |
| Vorfahren | |
| Dialekt: | Altwiibersummer |
| Deutsch: | schöne Marienfäden |
| Dialekt: | am |
| Deutsch: | am |
| am Sunntig, am Schattä, am Bächli, am Haag, am Änd, am Ässä, am Schaffä, am Zämäghijä, am Drüü, am Redä aa, am beschtä, am fürnämmschtä, am meischtä, am dümmschtä, amänä Oort = am änä = an einem Ort ammär: an mir (a miär), ammär ghangät, vgl. Familienname Ambauen, Ambord, Ambühl, Amgwerd, Amstutz, Amstad, Amsteg, Wemfall (Dativ) gib s am Vatter am Vatter sis Huus | |
| Dialekt: | Amälettä |
| Deutsch: | Omelette |
| Dialekt: | Ambäck |
| Deutsch: | Holz-Amboss, Hau-Klotz |
| > beckä | |
| Dialekt: | ambälä |
| Deutsch: | baumeln |
| auch bamplä äs Bambäli: Bambälisuppä (mit Teigresten-Einlage) | |