• A
• B
• C
• D
• E
• F
• G
• H
• I
• J
• K
• L
• M
• N
• O
• P
• Q
• R
• S
• T
• U
• V
• W
• X
• Y
• Z

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ

Muotathaler Dialekt	Schriftsprache	Erläuterung	Foto	Audio
z	zu oder das	1) zu zallärieerscht zbescht zhindärisch zmitzt zletscht zundärisch zobärisch zussärisch zdrittä zsibätä zzweitä zhindärfüür zinnärischt 2) zu, auf, nach z Alp gaa z Chilä gaa z Chilä tuä z Doorf gaa z Fuäss gaa z Bodä ghiijä z Schwiiz ussä z Seebä z Zuug undä z Züri ussä z Fadä schlaa z Lumpä ghiijä z Nacht ässä z Morgäd ässä z Siin choo 3) zu, allzu z alt (> zalt) zlang zliäb zleid ztratz zviil zwenig zsüäss zsuur zschwäär zschpaat viil zschöön viil zzaam zzweitä (dsz..)man hört neuerdings: zuä lang, zuä schöön ... in Schwiiz, in Zürich . 4) d’s das ds ds Huus ds Goof ds Süüli ds Zaabäd ds Zmorgäd ds Znacht ds Zügli ds Zugärbiät ds Züribiät ds Zändwee
zääch	zähe	ahd zahi mhd zaehe ä zäächä Maa zäächs Fleisch zääch we Buechi Chnebel andere Form: är isch ä zääjä (im Verhandeln) anderswo zää, zee
Zäächnär	Zehner	Jahrgang 1910 > Zäänär, zächä
Zäänär	Zehner	Zäänärli (10 Rp.) Zäänärnootä (10 Fr.) zäänärlei > Zäächnär, zächä
zääni	zehn	uf zääni zellä äs isch Zääni (10 Uhr) Bim Rosächranznä rüäft einä am andärä: i ha dä zääni! da seid dr andär: i möchts niä ärhaltä! neu das isch dä ds Zääni! anderswo: zeeni
Zääntäl	Zehntel 1/10	> Zäächnär
zächä	zehn 10	zächä Fingär, zächä Zechä, zächä Gebottnahe am Aussterben > zääni, Zechä, dri­izächä
Zächät	Zehnt	(alte Kirchensteuer) > Lämmärzächät
zächät	zehnt	dr zächät i dr Reiä
zächätuusig	10’000	di obärä Zächätuusig
Zäck(ä)	Zecke	(Milbenart) > Holzbock
Zädäl	Zettel	Zädäli > Biicht- Fliiss- Fräss-
Zäll		Ortsname Zell LU ZH vgl. Appenzell, Wilerzell
Zällä	Zelle	(Kloster, Gefängnis)
Zällär	Zeller	Leute vom Ort Zell, FN Zeller, Zellweger (Zälli = Marzell, Zällärich = Sellerie) > Zellär
Zältli	Zückerchen	Kluge: Zelte(n) flaches Backwerk, Fladen, vgl Lebzelten (Lebkuchen), Zelter = Bäcker > ibschgä Zältli, Zückärli
zämä	zusammen, beisammen	mhd zemen, zesame > allzämä, alls zämä
zämäbindä	zusammenbinden
zämäbutzä	zusammenkehren, alles ausessen
zämächoo	zusammenkommen	wo d Bäch zämächömid da isch öppis zämächoo (hat sich summiert)
zämäfüärä	zusammenführen
zämäfüässligä	mit beiden Füssen aus dem Bett springen
zämäfaarä	miteinander fahren	neu: erschrecken, zuschanden fahren
zämäfrässä	zusammenfressen	bay.Tischgebet: i Gotts Nam, fressa mrs zam!
zämägää	zusammengeben	(amtlich, kirchlich trauen)
zämägaa	zusammengehen, zusammenfallen	(schwinden)
zämäghiijä	zusammenwerfen, auf einen Haufen werfen,zusammenfallen, zerfallen	(Gebäude, Schnee, Kuchen) zämääghiid
zämähaa	zusammenhalten	eistär zämähaa! d Händ zämähaa bim Bättä (Hände falten)
zämäheftig	gesamthaft
zämäläbä	zusammenleben	früänär hends müässä inärä groossä Familli zämäläbä im änä chliinä Huus - und etz!? früänär hend di jungä Lüüt eerscht dörfä zämäläbä, wänns ghüüratäd gsii sind
zämäläsä	zusammenlesen, sammeln
zämälüütä	zusammenläuten	mit allen Glocken kurz vor Beginn
zämälaa	zusammenfallen, schwinden	är hed si zämäglaa
zämäleggä	zusammenlegen, falten	(Tücher, Papier)
zämämännä	miteinander fahren	neu: zuschanden fahren
zämänää	zusammennehmen	alls ächli zämänää gid zletscht au ä Huuffä! nimm di zämä!
zämäphakä	zusammenpacken	neu: chasch zp = geh fort! hau ab!
zämäschiässä	zusammenstossen	(früher mit Schlitten, jetzt mit Auto), durch Zusammenstoss zerstören ds Auto flätt zämägschossä!
zämäschiitä	zusammenschlagen
zämäschlaa	zusammenschlagen, zerstören, verprügeln
zämäschpannä	zus.spannen	(Zugtiere), übertr. miteinander etwas aushecken
zämäschtoossä	zusammenstossen	Zwee Häxä hend einisch wellä d Flüä zämäschtoossä .. drum heisst s etz det Schtoos
zämätätschä	zusammenschlagen, flach schlagen, zerstören
zämätütschä		gleich wie zämätätschä
zämätuä	zusammentun	(Heu, Geld)
zämäziä	zusammenziehen	(Buurdi, Guurt, Gwand, Muul, Füdlä ..) neu: gemeinsames Leben beginnen
zänärischt	zu ennerst, ganz drüben	zänärisch änä > änär
zändä, zändlä	zah­nen, Zähne bekommen	mhd zenden anderswo zäänä, zeene > zännä
Zändli	Zähnlein
Zändwee	Zahnweh