| Muotathaler Dialekt | Schriftsprache | Erläuterung | Foto | Audio |
|---|---|---|---|---|
| Rambeeri | Brombeeren | ahd brâmberi, brâm = Dorn, Ginster anderswo: Brumbeeri, Brämbeeri, Ramersbeeri | ||
| ramisiärä | zusammenraffen | frz ramasser auch ramsä | ||
| rammlä | rammeln | (Brunst von Hasen, Kaninchen) | ||
| Rammlär | Rammler | (Männchen von Schafen, Hasen, Kaninchen) | ||
| rammlig | brünstig | |||
| Rampass | Rabauz, Flegel, Grobian | d’Rampassä (Fasnacht SZ 1999) > rabauz | ||
| Rampfärä | Ampfer | mhd ampfer (Sauerklee) > Süürampfärä | ||
| Rampfärärschtöckli | Rampferenstöckli | Flurname (Alp Butzen) | ||
| Ramsä | Ramsen | Bärlauch uralter Pflanzenname, vgl ON Ramsen, Rams- au, Ramsbach, Ramsei (Ramseier) | ||
| Randä | Randen, Runkelrüben, rote Beete | |||
| ranggä | zappeln, nicht stille sitzen können | hör einisch ranggä! d Chüä ranggid amänä Baum mhd rangen = drehen vgl Range (Lümmel) | ||
| Ranggi | Zappelfritz | |||
| Rank | Wendung, Kehre | mhd ranc d Schtrass macht ä Rank dr Rank gfindä, z Rank choo mit eim (zurechtkommen) vgl. Ranken, Ränke .. | ||
| Ranzä | dicker Bauch | mhd rans, ranze (Mutterschwein) uf ä Ranzä gää Ranzäpfiiffä (Bauchweh) Ränzli | ||
| Ranzä | Reisesack, dicker Bauch | mhd rans, ranze (Mutterschwein) uf ä Ranzä gää Ranzäpfiiffä (Bauchweh) Ränzli | ||
| ranzä | ringen | mhd ranzen si hend granzät midänand | ||
| Rapp | rabenschwarzes Pferd | mhd rappe | ||
| Rapp | ich hörte aber auch schon das Wort Rapp für eine seltene Art Krähen = Kolkrabe: grösser als gewöhnliche Krähe, keilförmiger Schwanz 3) Waldrapp: Kahlkopf-Ibiss im Tierpark Goldau, aus dem Ausland rapp rapp rapp | |||
| Rappä | Rappen | Kupfermünze mit Reichsadler (spöttisch Rapp) kä rootä Rappä - | ||
| Rappäschnabel | Flurname Glattalp und anderswo (vorspringender Fels) | |||
| rappig | 1 Rappen wert | früänär heds nu rappägi Chräpfli ggää! | ||
| Rasäli | bekannte Wirtin im Stalden | |||
| Raschplä | Raspel | mhd raspe raschplä feilen | ||
| Raschplä | Abart von Feile (rund) | |||
| Rascht | Rast | alte Bewertung von Wuhrarbeit | ||
| Rascht | eine Runde von 3-6 Tänzen bei Tanzanlässen (Rast = Ruhe mhd raste, reste = Wegstrecke zwischen 2 Rasten) | |||
| Rasis | Fam. Gwerder des Erasmus > Rasäli, Räschig, Mussä | |||
| Rasli | Rost ob der Wellgrube als Trocknungsgestell | |||
| Ratz | Ratte, Iltis | -muus | ||
| Ratzmuus | Ratte, Iltis | -muus | ||
| rau | rauh, roh | mhd rou rauä Schpäck, raus Fleisch (roh, ungekocht), raui Zungä, raui Huut (aufgerauht) > ruuch | ||
| Rauch | Rauch | mhd rouch Räuchli > Ruuch, rüüchä | ||
| Rauchchnächt | Rauchknecht | der einen Neubau räuchert (Kloster 1683) | ||
| Rauchdili | Rauchdiele | (Raum für Rauchfleisch) | ||
| Rauchfang | Rauchfang | (ob dem offenen Feuerherd zum Kamin hin) | ||
| Rauchfleisch | im Rauch gedörrtes Fleisch | |||
| Rauk | Rauchwolke | (nur noch selten zu hören, jetzt: Rauch) | ||
| raukä | rauchen | (Tabak) mhd rouchen bim Raukä rüüchts | ||
| Raupf | Rauhreif | |||
| raupfä | Rauhreif haben | graupfätä Schnee (Bruch-harscht) graupfäti Schnäuz | ||
| raupfä | rupfen, raufen | mhd rupfen, roufen | ||
| Raupfi | Raufe, Rupfe | (Heubehälter für Stallfütterung ,Übername für eine Frau mit grossem Busen > Barneetermaa | ||
| rausä | andauernd weinen, wimmern | böösi Wiibär la rausä laa Illgau: umärausä | ||
| Rausi | weinerliches Kind | |||
| Rebarbärä | Rhabarber | mhd rebarber | ||
| redä | reden | mhd reden z bescht redä z Bodä redä d Lüüt la redä > aa- ab-, drii-, nachä-, uus-, zuä- | ||
| Redär | Räder | > Raad, Zweirädär, Viärredär | ||
| redärlä | Wursträder abschneiden | |||
| redärlä | Teig mit Rädlein zerschneiden | |||
| Redärli | Räderlein | auch Redli Abzählreim: Redärli lauf! gfundä, gschtolä, gchaufft! |
| Dialekt: | Rambeeri |
| Deutsch: | Brombeeren |
| ahd brâmberi, brâm = Dorn, Ginster anderswo: Brumbeeri, Brämbeeri, Ramersbeeri | |
| Dialekt: | ramisiärä |
| Deutsch: | zusammenraffen |
| frz ramasser auch ramsä | |
| Dialekt: | rammlä |
| Deutsch: | rammeln |
| (Brunst von Hasen, Kaninchen) | |
| Dialekt: | Rammlär |
| Deutsch: | Rammler |
| (Männchen von Schafen, Hasen, Kaninchen) | |
| Dialekt: | rammlig |
| Deutsch: | brünstig |
| Dialekt: | Rampass |
| Deutsch: | Rabauz, Flegel, Grobian |
| d’Rampassä (Fasnacht SZ 1999) > rabauz | |
| Dialekt: | Rampfärä |
| Deutsch: | Ampfer |
| mhd ampfer (Sauerklee) > Süürampfärä | |
| Dialekt: | Rampfärärschtöckli |
| Deutsch: | Rampferenstöckli |
| Flurname (Alp Butzen) | |
| Dialekt: | Ramsä |
| Deutsch: | Ramsen |
| Bärlauch uralter Pflanzenname, vgl ON Ramsen, Rams- au, Ramsbach, Ramsei (Ramseier) | |
| Dialekt: | Randä |
| Deutsch: | Randen, Runkelrüben, rote Beete |
| Dialekt: | ranggä |
| Deutsch: | zappeln, nicht stille sitzen können |
| hör einisch ranggä! d Chüä ranggid amänä Baum mhd rangen = drehen vgl Range (Lümmel) | |
| Dialekt: | Ranggi |
| Deutsch: | Zappelfritz |
| Dialekt: | Rank |
| Deutsch: | Wendung, Kehre |
| mhd ranc d Schtrass macht ä Rank dr Rank gfindä, z Rank choo mit eim (zurechtkommen) vgl. Ranken, Ränke .. | |
| Dialekt: | Ranzä |
| Deutsch: | dicker Bauch |
| mhd rans, ranze (Mutterschwein) uf ä Ranzä gää Ranzäpfiiffä (Bauchweh) Ränzli | |
| Dialekt: | Ranzä |
| Deutsch: | Reisesack, dicker Bauch |
| mhd rans, ranze (Mutterschwein) uf ä Ranzä gää Ranzäpfiiffä (Bauchweh) Ränzli | |
| Dialekt: | ranzä |
| Deutsch: | ringen |
| mhd ranzen si hend granzät midänand | |
| Dialekt: | Rapp |
| Deutsch: | rabenschwarzes Pferd |
| mhd rappe | |
| Dialekt: | Rapp |
| Deutsch: | |
| ich hörte aber auch schon das Wort Rapp für eine seltene Art Krähen = Kolkrabe: grösser als gewöhnliche Krähe, keilförmiger Schwanz 3) Waldrapp: Kahlkopf-Ibiss im Tierpark Goldau, aus dem Ausland rapp rapp rapp | |
| Dialekt: | Rappä |
| Deutsch: | Rappen |
| Kupfermünze mit Reichsadler (spöttisch Rapp) kä rootä Rappä - | |
| Dialekt: | Rappäschnabel |
| Deutsch: | |
| Flurname Glattalp und anderswo (vorspringender Fels) | |
| Dialekt: | rappig |
| Deutsch: | 1 Rappen wert |
| früänär heds nu rappägi Chräpfli ggää! | |
| Dialekt: | Rasäli |
| Deutsch: | |
| bekannte Wirtin im Stalden | |
| Dialekt: | Raschplä |
| Deutsch: | Raspel |
| mhd raspe raschplä feilen | |
| Dialekt: | Raschplä |
| Deutsch: | |
| Abart von Feile (rund) | |
| Dialekt: | Rascht |
| Deutsch: | Rast |
| alte Bewertung von Wuhrarbeit | |
| Dialekt: | Rascht |
| Deutsch: | |
| eine Runde von 3-6 Tänzen bei Tanzanlässen (Rast = Ruhe mhd raste, reste = Wegstrecke zwischen 2 Rasten) | |
| Dialekt: | Rasis |
| Deutsch: | |
| Fam. Gwerder des Erasmus > Rasäli, Räschig, Mussä | |
| Dialekt: | Rasli |
| Deutsch: | |
| Rost ob der Wellgrube als Trocknungsgestell | |
| Dialekt: | Ratz |
| Deutsch: | Ratte, Iltis |
| -muus | |
| Dialekt: | Ratzmuus |
| Deutsch: | Ratte, Iltis |
| -muus | |
| Dialekt: | rau |
| Deutsch: | rauh, roh |
| mhd rou rauä Schpäck, raus Fleisch (roh, ungekocht), raui Zungä, raui Huut (aufgerauht) > ruuch | |
| Dialekt: | Rauch |
| Deutsch: | Rauch |
| mhd rouch Räuchli > Ruuch, rüüchä | |
| Dialekt: | Rauchchnächt |
| Deutsch: | Rauchknecht |
| der einen Neubau räuchert (Kloster 1683) | |
| Dialekt: | Rauchdili |
| Deutsch: | Rauchdiele |
| (Raum für Rauchfleisch) | |
| Dialekt: | Rauchfang |
| Deutsch: | Rauchfang |
| (ob dem offenen Feuerherd zum Kamin hin) | |
| Dialekt: | Rauchfleisch |
| Deutsch: | |
| im Rauch gedörrtes Fleisch | |
| Dialekt: | Rauk |
| Deutsch: | Rauchwolke |
| (nur noch selten zu hören, jetzt: Rauch) | |
| Dialekt: | raukä |
| Deutsch: | rauchen |
| (Tabak) mhd rouchen bim Raukä rüüchts | |
| Dialekt: | Raupf |
| Deutsch: | Rauhreif |
| Dialekt: | raupfä |
| Deutsch: | Rauhreif haben |
| graupfätä Schnee (Bruch-harscht) graupfäti Schnäuz | |
| Dialekt: | raupfä |
| Deutsch: | rupfen, raufen |
| mhd rupfen, roufen | |
| Dialekt: | Raupfi |
| Deutsch: | Raufe, Rupfe |
| (Heubehälter für Stallfütterung ,Übername für eine Frau mit grossem Busen > Barneetermaa | |
| Dialekt: | rausä |
| Deutsch: | andauernd weinen, wimmern |
| böösi Wiibär la rausä laa Illgau: umärausä | |
| Dialekt: | Rausi |
| Deutsch: | |
| weinerliches Kind | |
| Dialekt: | Rebarbärä |
| Deutsch: | Rhabarber |
| mhd rebarber | |
| Dialekt: | redä |
| Deutsch: | reden |
| mhd reden z bescht redä z Bodä redä d Lüüt la redä > aa- ab-, drii-, nachä-, uus-, zuä- | |
| Dialekt: | Redär |
| Deutsch: | Räder |
| > Raad, Zweirädär, Viärredär | |
| Dialekt: | redärlä |
| Deutsch: | |
| Wursträder abschneiden | |
| Dialekt: | redärlä |
| Deutsch: | |
| Teig mit Rädlein zerschneiden | |
| Dialekt: | Redärli |
| Deutsch: | Räderlein |
| auch Redli Abzählreim: Redärli lauf! gfundä, gschtolä, gchaufft! | |