Muotathaler Dialekt Schriftsprache Erläuterung Foto Audio
usinnigausserordentlichusinnig gschiid > Unsinn
bsinnätbesinntär isch usinnig ä bsinntä
chaer/sie/es kann(> chönnä, chasch): ich cha, är cha, mä cha schaffä chan är guät chochä cha si wool gumpä cha äs usinnig cha mä da durä? we cha mä-n-au! da cha mä si värgaa
diänigdiänigär, am diänigschtä 1) diensteifrig: ä diänigä Puurscht Lienert dienigs > udiänig 2) humorvoll, gemütlich: usinnig ä diänägi Frau 3) merk­würdig: ganz diänig, schonu diänig, nämä ä diänigä > gschpässig
drufinädarauf hinmä muäss usinnig drufinä sii, susch gaad nüüd -
feschtfest, eifrigmhd vast ganz fescht uufpassä Wort neu von auswärts, früher sagten wir: hüntsch, usinnig (fest = befestigt > bhabä, äs hed)
fröndäfremdendas Gööfli fröndät usinnig
gottloobloosgottlosmhd lôs = frei, ledig, ohne Schimpfwort bei uns aber meist nur Kraftwort (wie usinnig): gottlos schöön, fromm, braaf,gottlos gschruuä, wee taa
MaschinäMaschineDs Maschinägweer hends amänä Kapiziinär gseid, wo äso usinnig gleitig predigät hed! äs Maschinäli
nachäschnaaggänachkriechenSchuänis Thummäs hed einisch usinnig düürschtät und isch anä See gu trinkä: är heig drüümaal müässä nachäschnaaggä!
sichtiggute Aussicht auf die Bergeusinnig sichtig > chuurzsichtig, wiitsichtig vgl nachsichtig, einsichtig, vorsichtig
Usinndas isch ä fertigä Unsinn! > usinnig
woolwohlwöölär, am wöölschtä 1) gesund äs isch mär wool äs isch mär nüd wool > vögäliwool, hundswool 2) gut, ausgezeichnet är cha wool juuzä gids wool uus? (Zuruf bei Ernte) wool schmöckä si cha wool chochä ahd (Merseburg): Fuoss iirenken .. Wodan konnte es wohl 3) gefällig daa niids mi wool aa äs hednä det nüd wool aagnuu äs schtaad irä usinnig wool aa vgl Wohlgefallen 4) ziemlich är isch wool grooss (etwas zu gross) wohl hinden im Gebirg (Muotathal 1600 von Luzern aus 5) doch, dennoch wool, woll Lienert wowoll, es tuet’s meist aber moll
Dialekt:usinnig
Deutsch:ausserordentlich
usinnig gschiid > Unsinn
Dialekt:bsinnät
Deutsch:besinnt
är isch usinnig ä bsinntä
Dialekt:cha
Deutsch:er/sie/es kann
(> chönnä, chasch): ich cha, är cha, mä cha schaffä chan är guät chochä cha si wool gumpä cha äs usinnig cha mä da durä? we cha mä-n-au! da cha mä si värgaa
Dialekt:diänig
Deutsch:
diänigär, am diänigschtä 1) diensteifrig: ä diänigä Puurscht Lienert dienigs > udiänig 2) humorvoll, gemütlich: usinnig ä diänägi Frau 3) merk­würdig: ganz diänig, schonu diänig, nämä ä diänigä > gschpässig
Dialekt:drufinä
Deutsch:darauf hin
mä muäss usinnig drufinä sii, susch gaad nüüd -
Dialekt:fescht
Deutsch:fest, eifrig
mhd vast ganz fescht uufpassä Wort neu von auswärts, früher sagten wir: hüntsch, usinnig (fest = befestigt > bhabä, äs hed)
Dialekt:fröndä
Deutsch:fremden
das Gööfli fröndät usinnig
Dialekt:gottloobloos
Deutsch:gottlos
mhd lôs = frei, ledig, ohne Schimpfwort bei uns aber meist nur Kraftwort (wie usinnig): gottlos schöön, fromm, braaf,gottlos gschruuä, wee taa
Dialekt:Maschinä
Deutsch:Maschine
Ds Maschinägweer hends amänä Kapiziinär gseid, wo äso usinnig gleitig predigät hed! äs Maschinäli
Dialekt:nachäschnaaggä
Deutsch:nachkriechen
Schuänis Thummäs hed einisch usinnig düürschtät und isch anä See gu trinkä: är heig drüümaal müässä nachäschnaaggä!
Dialekt:sichtig
Deutsch:gute Aussicht auf die Berge
usinnig sichtig > chuurzsichtig, wiitsichtig vgl nachsichtig, einsichtig, vorsichtig
Dialekt:Usinn
Deutsch:
das isch ä fertigä Unsinn! > usinnig
Dialekt:wool
Deutsch:wohl
wöölär, am wöölschtä 1) gesund äs isch mär wool äs isch mär nüd wool > vögäliwool, hundswool 2) gut, ausgezeichnet är cha wool juuzä gids wool uus? (Zuruf bei Ernte) wool schmöckä si cha wool chochä ahd (Merseburg): Fuoss iirenken .. Wodan konnte es wohl 3) gefällig daa niids mi wool aa äs hednä det nüd wool aagnuu äs schtaad irä usinnig wool aa vgl Wohlgefallen 4) ziemlich är isch wool grooss (etwas zu gross) wohl hinden im Gebirg (Muotathal 1600 von Luzern aus 5) doch, dennoch wool, woll Lienert wowoll, es tuet’s meist aber moll