Muotathaler Dialekt | Schriftsprache | Erläuterung | Foto | Audio |
---|---|---|---|---|
feil | feil, käuflich | mhd veile das isch mär nüd feil der Huäschtä wäär mr etz dä feil! | ||
feilhaa | feilhalten, zum Verkauf anbieten | uf dem Merkt veyl gehept > Muulaffä | ||
feilsä | feilschen | |||
Fiälä | Feile | ahd fîla mhd vîle (vgl. Beil Biäl) | ||
fiälä | feilen | |||
judä | feilschen | gjudät | ||
määrchtä | feilschen | |||
Riibiisä | Feile | |||
baas | besser, mehr | ahd bâz” vgl. fürbaswe gaats? - baas weder voranä! baasfeilär (billiger) dr baasischt (am besten) bas behuset ein wenig mehr: baasappä, baasfürä, baasuufä, baasuusä mhd uf baz auch basappä ff: einige bas hinten, andere bas vornen | ||
Bogä | Bogen | Pfeilbogen, Geigenbogen, Regenbogen, Bogenbrücke, Papierbogen Bogäschützä Zogä-n-am Bogä! | ||
fiänggsä | girren, knirschen einer Säge oder Feile | |||
fiäsä | behelfsmässig feilen | abgfiäsäti Pnöö | ||
glatt | eben, ausgefeilt | mhd gelat äs isch nu zwenig glatt, äs muäss glattäbä sii neu: lustig, erheiternd (sauglatt) | ||
Güfli feilhaa | Hosenladen offen haben | Tuäsch Güfli feilhaa? | ||
Hosäschlitz | Hosenschlitz | (offen: Chrääjä, Gufä feilhaa) | ||
Muulaffää | Maulaffe(n) | Dr Güntärä Balz hed z Schwiiz ussä im änä Gschäft dr Maa gfraagt: was hend är dä feil? - Muulaffä! - Diä sind mäni woolfeil, as är nur nu einä hend! - | ||
pfiiffä | pfeifen | pfiffä dur d Lippä, dur d Zänd, dur d Fingär neu: ich pfeife darauf (gebe nichts drum) pfiiffägraad: pfeilgerade | ||
Pfiil | Pfeil | lat pilum Wurfspiess mhd pfil Bogenpfeil mit Pfiil und Bogä Fam. Name Pfyl, ds Pfiilä | ||
Raschplä | Raspel | mhd raspe raschplä feilen | ||
Raschplä | Abart von Feile (rund) | |||
Sagäfiälär | Sagenfeiler | Totenbuch M’thal: 1723 19. Okt. Hans Ulerich Zismund, Sagenfieler aus Morschach | ||
schösslä | Holzpfeile schleudern | altes Spiel | ||
schpannä | spannen | (Seil, Falle, Armbrust, Pfeilbogen) neu: merken, ahnen | ||
Schtuud | Pfahl, Pfeiler, Stütze, Stock | mhd stud, Mehrzahl Schtüüd 1724 eicheni Stüdle > Bett-, Hag- vgl. Familienname Studer, Studiger, Studhalter (mhd hochstud = Thron) | ||
übälfeil | missliebig, unerwünscht | |||
wäärd | wert, geschätzt, willkommen | nüggär wäärd Was hend iär da feil? - Muulaffä! - diä sind mäni wäärd, ass nur nu einä daa isch! > wärt, uwäärd | ||
woolfeil | günstig im Preis | mhd wolveil diä Sachä sind woolfeil! 1532 ist ein zimlich Wolfeile entstanden |
Dialekt: | feil |
Deutsch: | feil, käuflich |
mhd veile das isch mär nüd feil der Huäschtä wäär mr etz dä feil! | |
Dialekt: | feilhaa |
Deutsch: | feilhalten, zum Verkauf anbieten |
uf dem Merkt veyl gehept > Muulaffä | |
Dialekt: | feilsä |
Deutsch: | feilschen |
Dialekt: | Fiälä |
Deutsch: | Feile |
ahd fîla mhd vîle (vgl. Beil Biäl) | |
Dialekt: | fiälä |
Deutsch: | feilen |
Dialekt: | judä |
Deutsch: | feilschen |
gjudät | |
Dialekt: | määrchtä |
Deutsch: | feilschen |
Dialekt: | Riibiisä |
Deutsch: | Feile |
Dialekt: | baas |
Deutsch: | besser, mehr |
ahd bâz” vgl. fürbaswe gaats? - baas weder voranä! baasfeilär (billiger) dr baasischt (am besten) bas behuset ein wenig mehr: baasappä, baasfürä, baasuufä, baasuusä mhd uf baz auch basappä ff: einige bas hinten, andere bas vornen | |
Dialekt: | Bogä |
Deutsch: | Bogen |
Pfeilbogen, Geigenbogen, Regenbogen, Bogenbrücke, Papierbogen Bogäschützä Zogä-n-am Bogä! | |
Dialekt: | fiänggsä |
Deutsch: | girren, knirschen einer Säge oder Feile |
Dialekt: | fiäsä |
Deutsch: | behelfsmässig feilen |
abgfiäsäti Pnöö | |
Dialekt: | glatt |
Deutsch: | eben, ausgefeilt |
mhd gelat äs isch nu zwenig glatt, äs muäss glattäbä sii neu: lustig, erheiternd (sauglatt) | |
Dialekt: | Güfli feilhaa |
Deutsch: | Hosenladen offen haben |
Tuäsch Güfli feilhaa? | |
Dialekt: | Hosäschlitz |
Deutsch: | Hosenschlitz |
(offen: Chrääjä, Gufä feilhaa) | |
Dialekt: | Muulaffää |
Deutsch: | Maulaffe(n) |
Dr Güntärä Balz hed z Schwiiz ussä im änä Gschäft dr Maa gfraagt: was hend är dä feil? - Muulaffä! - Diä sind mäni woolfeil, as är nur nu einä hend! - | |
Dialekt: | pfiiffä |
Deutsch: | pfeifen |
pfiffä dur d Lippä, dur d Zänd, dur d Fingär neu: ich pfeife darauf (gebe nichts drum) pfiiffägraad: pfeilgerade | |
Dialekt: | Pfiil |
Deutsch: | Pfeil |
lat pilum Wurfspiess mhd pfil Bogenpfeil mit Pfiil und Bogä Fam. Name Pfyl, ds Pfiilä | |
Dialekt: | Raschplä |
Deutsch: | Raspel |
mhd raspe raschplä feilen | |
Dialekt: | Raschplä |
Deutsch: | |
Abart von Feile (rund) | |
Dialekt: | Sagäfiälär |
Deutsch: | Sagenfeiler |
Totenbuch M’thal: 1723 19. Okt. Hans Ulerich Zismund, Sagenfieler aus Morschach | |
Dialekt: | schösslä |
Deutsch: | Holzpfeile schleudern |
altes Spiel | |
Dialekt: | schpannä |
Deutsch: | spannen |
(Seil, Falle, Armbrust, Pfeilbogen) neu: merken, ahnen | |
Dialekt: | Schtuud |
Deutsch: | Pfahl, Pfeiler, Stütze, Stock |
mhd stud, Mehrzahl Schtüüd 1724 eicheni Stüdle > Bett-, Hag- vgl. Familienname Studer, Studiger, Studhalter (mhd hochstud = Thron) | |
Dialekt: | übälfeil |
Deutsch: | missliebig, unerwünscht |
Dialekt: | wäärd |
Deutsch: | wert, geschätzt, willkommen |
nüggär wäärd Was hend iär da feil? - Muulaffä! - diä sind mäni wäärd, ass nur nu einä daa isch! > wärt, uwäärd | |
Dialekt: | woolfeil |
Deutsch: | günstig im Preis |
mhd wolveil diä Sachä sind woolfeil! 1532 ist ein zimlich Wolfeile entstanden | |