Muotathaler Dialekt	Schriftsprache	Erläuterung	Foto	Audio
Liich	Leiche, Begräbnis	mhd lîche Liichäzuug
Liichäzug	Leichenzug
Liichäwach	Leichenwache
Liichäässä	Leichenmal
Beäärdigung	Beerdigung	Leider sind die alten Worte dafür nicht mehr gebräuchlich: z Chilä tuä, Gräbd, Graablegi (Stalder) > Liich, Liichäzuug
Blindäschliichä	Blindschleiche	mhd blintslîhe
Bodä	Gebäude	Bodä = Erdgeschoss, Fussboden, Dachboden, Heubodendiä zwee hend ds Heu nüd ufäm gliichä Bodä!
Brunnä	Quelle	Brunnen, Bach > Schliichend-, Schachä-, Wiichel-, Chalt- vgl. ON Brunnen, Kaltbrunnen
chönnä	können	mhd künnen, kunnen ich cha, du chasch, är cha, miär (iär, si) chönid, ich chönnti, i has chönnä ich cha choo, chasch choo? i chönnt scho wän i wett du chönntisch das machä chönid iär das? iär chö­nid üs i d’Schuä blaasä! si chönid’s nüd midänand wellä und chönnä isch nüd das gliich 2) gekonnt ?är heds chönnä (erreicht, vollendet, zustandegebracht) Si hends midänand nüd chönnä = sie kamen nicht aus miteinander. Zwei ältere Frauen: Hesch duu gwüäschtät! - I has ämal nu chönnä!
därgliich	der gleiche
därgliichä tuä	tun als ob	nüd därgliichä tuä = sich nichts anmerken lassen
Froonliichnam	Fronleichnam	(Leib des Herrn)
füärä	führen	mhd vüeren fahren: Holz füärä Liichä gfüärt
Gägägliich	Stimmengleichheit, unentschieden
Gägägliichmeer	Gegen-Mehr	= Neinstimmen
Gägägliichrächt	Gegenrecht
Gägägliichteil	Gegenteil
Giltmärgliich	gleichgültiger Geselle	> gältä
gleichä	gelenkige Bewegung machen	är cha d Finger nümmä gleichä >gliich
gliich	gleich	mhd g(e)lîch gliich alt di gliichä eis gliich we däs ander nüd alls im gliichä! ds Heu nüd ufum gliichä Bodä > därgliichä tuä
gliich	gerechtfertigt	si hend ä büässt, und äs isch gliich!
gliich	gleichgültig	miär isch gliich
gliich	dennoch	är isch gliich ggangä äs isch gliich schöön! > haargliich
gliichä	gleichen	diä gliichid änand!
gliichlachtig	ziemlich gleichartig
gliichlig	gleichartig	das sind di gliichligä gliichlig lismä! Hebel glichlig
gradgliich	ziemlich gleich	> gad, graad
Gschlichät(ä) Brunnä	schleichender Brunnen	> Blindschliichä
haargliich	aufs Haar gleich
haargliich	zu Recht, mit Recht	är isch is Gfängnis choo - äs isch haargliich!
haargliich	trotzdem	är isch haargliich ggangä
haartupfgliich		gleich auf Haar und Tupf
Heu	Heu	mhd höuwe engl hay is Heu gaa, si sind im Heu, si hend Gäld we Heu, si hend ds Heu nüd ufäm gliichä Bodä, etz isch gnuäg Heu dundä! Leitärä
Lanzig	Lenz, Frühling	mhd lenze Illgau hed viil Sunnä, äs isch waar, abär dr Lanzig chund gliich eistär undänuufä!
Leich	Leich	mhd leich Leuchten > Hitzleich, Wättärleich (vgl Liich)
Lutsch	Lutscher, Schnuller	auch Lugg Mz Lütsch, Lügg ds Chaschtävogts dr Ruuch isch z Alp gsii uf dr Rootmatt,da hed i dr Nacht eis vo sinä Goofä gschruuä: dä isch är i dr Nacht i Schachä appä gu Lütsch chauffä - är isch gliich nüd ä so ä Ruuchä gsii!
Maal	Mahl	> Aa-, Dänk-, Liichä-, Muätter-
Määli	kleines Mahl	Liichämääli
Rollä	Rolle	lat rotula frz rôle mhd rolle, rulle 1) Papierrolle (beschriftet), von dorther Rolle im Theater, im Leben,von hier aus: Buäbärollä, Meitli-rollä 2) Rolle (Holz, Eisen) für Mühle, Haushalt, Teigrolle, Rollwagen, Rollentabak Airollo TI: äs hed einä müässä uf Eirollä iiruckä,da hed är gseid: im siigs haargliich uf ei Rollä ader uf zwee Rollä! 3) Runde Schelle
schliichä	schleichen	mhd slîchen > Blindschliichä
Schliichend Brunnä	Schleichender Brunnen	auch Gschliichät Brunnä.
Schpittel	Spittel	mhd spittel (Verkl. von spital) Armenhaus, Armenspital im gliichä Spittel chrank (spinnt auch)
Seigel	Leitersprosse	mhd seigel (Seigul) Ds Schuänis Thummäs heig einisch äsonä schwääri Buurdi iitreid, as är alli Seigel appätrampät heig, abär mid dr Buurdi siig är gliich inä!
töödä	töten	nüd Tiärli töödä für nüüd är heds gliich töödt UR teedä
Tüüfäl	Teufel	lat diavolus, mhd diuvel, Mehrzahl Tüüflä Verkl. Tüüfäli mid ds Tüüfels Gwalt ums Tüüfels Gottswillä alls Tüüfels (alles mögliche) dr Tüüfel obänand! kän Tüüfel drum gää i weiss kä Tüüfel me waas äs niid mi dr Tüüfel wunder Dr Tüüfel isch wän ich käs Gäld ha,dr Herrgott isch dr Rössliwiirt, wän är mr gliich äs Biär gid! ä aarmä Tüüfäl UR Tiifel > Blutt, Guggär, Hörälär, Tüüggär, Sataan
ugliich	ungleich	anderswo: ugliich mhd ungelich
wägädem	wegen deshalb	är hed ä chli gsoffä, abär wägädem isch är gliich ä guätä Schuäni gsii, är isch ä guätä Schuäni gsii wägädem (dennoch, alles in allem) > wägät, äwäg
Wättär	Wetter, Gewitter	engl weather was hend iär au für Wättär! ds Gwand is Wättär uusä hänkä (an den Wind mhd weteren = in der freien Luft trocknen) äs chund äs Wättär! Ich ha d Altärdiänär im Ried gfraagt: was machid iär hüt mit dem schöönä Wättär? - ich ha im Bisistal däs gliich gfragt, dä seid einä: dässälb lammär ä chli la sii! > Süüwättär, Uwättär