Muotathaler Dialekt	Schriftsprache	Erläuterung	Foto	Audio
Gwand	Gewand, Kleidung	mhd gewant
Gwandchaschtä	Gewandkasten, Kleiderschrank
Gwandlattä	Gewand-Aufhänge mit Latte
Gwandrichti	Gewand-Aufhänge	> Richti
Gwandseil	Gewand-Aufhänge mit Seil
Gwandsuu		eitle Frau mit vielen Kleidern, aber unordentlich
Gwandzeinä	Kleiderkorb
aasetzä	ansetzen	der Schnee mag scho aasetzä (am Boden haften) am Gwand aasetzä
ändärä	ändern	äs chönnt si ändärä ds Gwand ändärä (umschneidern)
Blätz	Tuchflick	ä Blätz aabüätzä blätzäts Gwand > Wäschblätz Chupferblätz
blüämälät, blüämät	geblümt	äs blüämäläts Röckli ä blüämäti Wand blüömt Messgwand
fassä	fassen	Heu fassä ä guätä Voorsatz fassä im Militär: Gwand und Gweer fassä, ds Ässä fassä (OW gu Horä fassä: in die Hölle kommen) umfassen, aufnehmen: ei Fläschä fassät nüd alls
ferggä	fertigen, frachten, bringen	mhd vergen (vergenlon = Frachtlohn) vgl Familienname Ferg, Fehr, Verg (Bahlow) Holz us den Bergen vertigen im Chriäg hend Frauä Militärgwand gferggät
Gadägwand	Stallkleidung	> Sunntiggwand
ghaltä	versorgen	(Kleider in Kasten) ds Gwand gu ghaltä Wort alt und weitverbreitet
iräs	ihres	iräs Huus, iräs Meitli, iräs Gwand
lang		lat longus, ital longo, engl long, frz longue 1) zeitlich: ä Schtund lang äs Füüfi lang as lang as d wottisch nümmä lang scho lang värbii lang nüd all > lengär, Lengi 2) örtlich: ä Meeter lang Langbodä Langwand (alte Längenmasse: Liini, Zoll, Schuh, Finger, Hand, Elle, Spanne, Klafter)
liidä	leiden	är hed müässä liidä ds Gwand hed glittä
Mäss	Messe, Eucharistiefeier	lat missa mhd messe i d Mäss gaa, ä Mäss la läsä Mässgwand, Mässwii) > Früä-, Sibni- Amt, Hoochamt, neu: Messe für Ausstellung (Mustermesse, Automesse .. )
Nidärgwand		alt für Unterwäsche
plätzä		einen Flick am Kleid anbringen plätzäts Gwand
rächt	recht, gut	ä rächtä Maa, ä rächti Frau, äs rächts Meitli das Gwand isch nu lang rächt äs isch dä rächt und guät! tüänd ächli rächt! > reis
reisä	zum Gehen rüsten, reisen	ds Gwand reisä (rüsten), ds Ziit reisä (Zeiger nachrücken > Ziitgreis), dr Wecker uf moorä reisä, Wasser is Land inä reisä (bei Trockenheit), d Zänd la reisä (flicken), ds Znüüni reisä neu: obsi, nidsi reisä (Luftstrahler im Auto) > Aareisig, aareisä
schträng	streng	mhd streng, strange, engl strong 1) ä schträngä Leerär 2) anstrengend hesch äs schträng? äs schträngwärchigs Heimätli diä Sagä gaad schträng vgl Furnamen: Strengmatt (Erstfeld), Strengen (Inntal), Strengwand (Meran)
Sunntig	Sonntag	mhd suntag 1440 uf Sunntag vor Sant Johann Sunntig aaleggä = -gwand -gsicht -lüütä -chind Mz Sünntig ä dä Sünntigä äs Sünntägli Guätä Sunntig midänand! D Sunnä schiint
Suu	Sau	lat sus ahd sû Schimpfwort: bisch ä Suu! Jasskarte: Suu (Ass)> Dräck-, Fäärli-, Gwand-, Schällä-, Wääch- UR NW Sui LU Sou
Titti	Puppe	(Ditti), Wickelkind Wort sehr alt, Herkunft unsicher Tittigwand, -gschiir, -schuäl, -scheesä, -schtubä anderswo Bääbi, Poppe, Toggeli, Tuntschi > Muättär-, Hudäl- Verkl. Tittäli Soli soli Dittäli
tschamlät	samten(es)	mhd schamlat: ein tschamletin Messgwand
Übärgwand	Übergewand, Schutzgewand
wandä	eine Wand bauen	äs gwandäts Huus > gschtüdät
Wärchtig	Werktag	mhd werktag Hebel Werktig Wärchtig aaleggä, Wärchtiggwand, Wärchtiggsicht, Wärchtighosä
Wättär	Wetter, Gewitter	engl weather was hend iär au für Wättär! ds Gwand is Wättär uusä hänkä (an den Wind mhd weteren = in der freien Luft trocknen) äs chund äs Wättär! Ich ha d Altärdiänär im Ried gfraagt: was machid iär hüt mit dem schöönä Wättär? - ich ha im Bisistal däs gliich gfragt, dä seid einä: dässälb lammär ä chli la sii! > Süüwättär, Uwättär
zämäziä	zusammenziehen	(Buurdi, Guurt, Gwand, Muul, Füdlä ..) neu: gemeinsames Leben beginnen