Muotathaler Dialekt Schriftsprache Erläuterung Foto Audio
ölfelfölf Batzä (Fr. 1.10) mhd eilif 1611 (Gülten) > eintlef
ÖlfiElf Uhräs isch Ölfi äs lüütät Ölfi voor, na dä Ölfä
eintleffalt für elf, ahd einlif, mhd eilif = 1 über 10 (zweilef = 12) auch äntleff BE endlef früher weitverbreitet, heute am Aussterben: einlif > ölf
gadgeradegad etz gad änu gad ä Frankä i chumä gad äs isch gad Zwölfi gad oordäli rächt gad as guät as disäs (gleich gut)
Halbihalbe Zeitäs isch Halbi, halbi Eis, halbi Zwölfi
nanachna Chiläs, na Hiirtäs, na Mälchäts, na dr Schuäl, na dä zwölfi, na dä einä, na dä Fiirtigä > Namittaag, Naa- , nachä
schlaaschlagenmhd slâ,slahen,slân ich schlaa, du schlaasch, är schlaad, miär schland, schlach! schlammär! schland! i schliäg, i schlug, gschlagä äs schlaad ölfi är schlaad us där Aart är schlaad am Vattär nachä ä gschlagni Schtund > aa- ab- appä- durä- ii- inä- nachä- übär- um- uuf- uus- uusä- vär- voor- zämä- LU schloo, schlönd > Schlaag Id 9,185
übärüberahd uber (UW heute noch ubär!) mhd über 1) örtlich: übär d Brügg gaa übär d Fluä (seilriitä, mässä) übärs Land übär ä Chopf übärs Huus übärs Chrüüz übär ä Bäärg D Schmalaui isch übärundä, ds Fäldmoos isch übärobä und übärhindä, d Hööchweid isch au übärobä, abär übärvoor 2) schätzungsweise: übär Aug, übär d Fuuscht, übär d Hand mässä 3) zeitlich: übär Nacht füüf übär ölfi (11.05 Uhr) tagsübär übärs Jaar übärmoorä übär die andär Wuchä Über waas sött ä Pfarr niä predigä? - übär ä Schtund! 4) geistig: übär (ei)nä lachä übär öppis redä übär öppis tuä übärs lachä 5) zu hoch: übärs Boonäliäd übärs Värmögä übärä Värschtand > medä
WolfWolfWolfsplage, Wölf, Wölfli FN Wolf, Wölfli Wolfsbüäl Wolfsguät Wolfschruut uf den 1. Tag Wolfsmonat (Christmonat)
znachtzu Nachtznachtässä znacht am Zwölfi eerscht znacht heichoo än aarmä Znacht (ein armer Tropf)
zwölfzwölfMuotathal auch zweilef > Dotzet
ZwölfbottApostel1315 wie ein Zwölfbottentag 1480 die lieben XII Poten Sant Philipp und Jacob
Zwölfi12 UhrZwölfi lüütä, schlaa vor dä, na dä Zwölfä
Dialekt:ölf
Deutsch:elf
ölf Batzä (Fr. 1.10) mhd eilif 1611 (Gülten) > eintlef
Dialekt:Ölfi
Deutsch:Elf Uhr
äs isch Ölfi äs lüütät Ölfi voor, na dä Ölfä
Dialekt:eintleff
Deutsch:
alt für elf, ahd einlif, mhd eilif = 1 über 10 (zweilef = 12) auch äntleff BE endlef früher weitverbreitet, heute am Aussterben: einlif > ölf
Dialekt:gad
Deutsch:gerade
gad etz gad änu gad ä Frankä i chumä gad äs isch gad Zwölfi gad oordäli rächt gad as guät as disäs (gleich gut)
Dialekt:Halbi
Deutsch:halbe Zeit
äs isch Halbi, halbi Eis, halbi Zwölfi
Dialekt:na
Deutsch:nach
na Chiläs, na Hiirtäs, na Mälchäts, na dr Schuäl, na dä zwölfi, na dä einä, na dä Fiirtigä > Namittaag, Naa- , nachä
Dialekt:schlaa
Deutsch:schlagen
mhd slâ,slahen,slân ich schlaa, du schlaasch, är schlaad, miär schland, schlach! schlammär! schland! i schliäg, i schlug, gschlagä äs schlaad ölfi är schlaad us där Aart är schlaad am Vattär nachä ä gschlagni Schtund > aa- ab- appä- durä- ii- inä- nachä- übär- um- uuf- uus- uusä- vär- voor- zämä- LU schloo, schlönd > Schlaag Id 9,185
Dialekt:übär
Deutsch:über
ahd uber (UW heute noch ubär!) mhd über 1) örtlich: übär d Brügg gaa übär d Fluä (seilriitä, mässä) übärs Land übär ä Chopf übärs Huus übärs Chrüüz übär ä Bäärg D Schmalaui isch übärundä, ds Fäldmoos isch übärobä und übärhindä, d Hööchweid isch au übärobä, abär übärvoor 2) schätzungsweise: übär Aug, übär d Fuuscht, übär d Hand mässä 3) zeitlich: übär Nacht füüf übär ölfi (11.05 Uhr) tagsübär übärs Jaar übärmoorä übär die andär Wuchä Über waas sött ä Pfarr niä predigä? - übär ä Schtund! 4) geistig: übär (ei)nä lachä übär öppis redä übär öppis tuä übärs lachä 5) zu hoch: übärs Boonäliäd übärs Värmögä übärä Värschtand > medä
Dialekt:Wolf
Deutsch:Wolf
Wolfsplage, Wölf, Wölfli FN Wolf, Wölfli Wolfsbüäl Wolfsguät Wolfschruut uf den 1. Tag Wolfsmonat (Christmonat)
Dialekt:znacht
Deutsch:zu Nacht
znachtässä znacht am Zwölfi eerscht znacht heichoo än aarmä Znacht (ein armer Tropf)
Dialekt:zwölf
Deutsch:zwölf
Muotathal auch zweilef > Dotzet
Dialekt:Zwölfbott
Deutsch:Apostel
1315 wie ein Zwölfbottentag 1480 die lieben XII Poten Sant Philipp und Jacob
Dialekt:Zwölfi
Deutsch:12 Uhr
Zwölfi lüütä, schlaa vor dä, na dä Zwölfä