Muotathaler Dialekt Schriftsprache Erläuterung Foto Audio
TüüfälTeufellat diavolus, mhd diuvel, Mehrzahl Tüüflä Verkl. Tüüfäli mid ds Tüüfels Gwalt ums Tüüfels Gottswillä alls Tüüfels (alles mögliche) dr Tüüfel obänand! kän Tüüfel drum gää i weiss kä Tüüfel me waas äs niid mi dr Tüüfel wunder Dr Tüüfel isch wän ich käs Gäld ha,dr Herrgott isch dr Rössliwiirt, wän är mr gliich äs Biär gid! ä aarmä Tüüfäl UR Tiifel > Blutt, Guggär, Hörälär, Tüüggär, Sataan
TüüfälsbaräschäFluchwort aus der Söldnerzeit > baräschä
TüüfälschruutPflanze
TüüfälslauiLidernen UR > Ruperslaui
Tüüfälsmeinigbösartig
TüüfälsschteiTeufelsstein
TüüfälszickänäKinderspiel Illgau (dem Teufel arme Seelen entwinden)
tüüflätollen, wüten> är-, umä-, uus-, vär-
TüüggärUmwort für Teufel kä Tüüggär folgids BE Tütschel
tüüggärsUmwort für: des Teufels was isch das tüüggärs Züüg?
tüürteuer, kostspieligmhd tiure viil z tüür dr tüüräwägät > düürr
tüüschätäuschentoschä getäuscht mhd tiuschen > Ross-Tüüschär
TüüssligTragriemen für Rückentragen Tüssel 1764 Tausen samt Düssligen
tüütähinweisenmid ämä Hagstud tüütä äs sig guät, hed är em tüütäd
tüütätutenmhd tûten neu: hupen vo tuutä und blaasä kän Aanig > düütä
tüütschdeutschmhd tiutsch tüütsch und düütli dr tüütsch Toni: NW tiitsch
TüütschDeutsch, DeutscheTüütsch leerä di Tüütschä di Tüütschä gu zämätütschä > Chuä-, Hooch- Schwiizär-, Puurä-, Züri-
TüütschlandDeutschlandim Tüütschä ussä auch: im Schwaabäland 1600 Schaffhausen: der alten Tütschen Brüüch > Schwaabä
TübelDübel
TüchelRohr> Düchel
tückäducken> dückä
tüftäläin mühsamer Kleinarbeit etwas erfinden oder herausfindend mhd tüfteln = schlagen, klopfen .. uustüftälät uusätüftälät
tünkätauchen, eintauchen, tunken> dünkä
TünkliSuppeneinlage (zum eintunken) Tünkli-Suppä
tüpfäTupf machen, berührenmhd dupfen
Tüpfiäs Tüpfi (aufgedonnertes Fräulein)
tüpflätmit Tupfen übersät
TüpfliTüpfleinds Tüpfli ufem i Tüpfli-Schiissär (Haarspalter)
TüräTüre(n)mhd tür Türä-Weggä (Keil zum aufsperren) Türangel, Türfallä Türangel, Türfalle
türäriitätürenreiten(Kinderspiel)
TürfalläTürfalle, Türgriff
TürgreisRahmen, Drehe
türlätürlenmit der Türe spielen (Kinder), ständig durch die Türe gehen (zur Ablassgewinnung, bei Durchfall)
TürligiigärDurchfall(man muss immer wieder türlen
TürselläSchwellemhd swelle, äs hed früänär hööchi Türsellä ghaa mhd tür sûl (Tür-Säule)
tütschästossen, mahlen, schlagenNüss tütschä, Eiär tütschä > aa- ii- vär- zämä- tätschä
Tütschgrindeckiger Kopf> Totsch, Totz
TütschiHolzstück, Klotzauch Tütschäli BE tütschele (Spiel)
TütschliKlötzchen
TütschlibodäParkett tütschlät
TütschlischtägäBalken mit aufgenagelten Klötzen als Stiege
taagetandas hesch käm Tootnä taa! äs heds duä ttaa > tuä In ärä Familli mid ä Huuffä Goofä hend alig am Abäd, wänn der Vattär heichoo isch, alli müässä anäschtaa, und dr Vattär hed a jedem dr Reihe naa a Grind anä gschlagä,wänn eis grüäft hed: i ha dä nüüd ttaa! - hed är gseid: tuäsch dänk nu! und drnaa sinds abghockät zum ds Nacht ässä!
TaagTagengl day äs isch Taag all Taag Guät Taag! all und ei Taag Taagheitäri, Taagwach, Taagsatzig > Heiligtaag, Landtaag, Namäs-taag, Ziistaag, Läbtig
TaalTal, Thal, Muotathalim Taal innä, ussät äm Taal, durs Taal durä, is Taal inä siehe HK?II 75 f > Tuälä, Loch
TaalärTaler(altes Geld aus Joachimstal, engl Dollar Id 12,1303) neu: Thaler = Muotathaler
TaappäTatze, Pfote, Pratze, Pranke(Tierfuss ohne Hufe), grob für Hand mhd tâpe vgl tappen, ertappen, hineintappen, täppisch > Tatzä, Tschaaggä
taappätappenauch taapplä nüd alls aatääpplä! > untappät
TaaschiTaschi> Tannä
Taatsachäs isch ä waari Taatsach!
TabärettliStuhl ohne Lehne, Schemelursp. Trommel frz tabouret
Dialekt:Tüüfäl
Deutsch:Teufel
lat diavolus, mhd diuvel, Mehrzahl Tüüflä Verkl. Tüüfäli mid ds Tüüfels Gwalt ums Tüüfels Gottswillä alls Tüüfels (alles mögliche) dr Tüüfel obänand! kän Tüüfel drum gää i weiss kä Tüüfel me waas äs niid mi dr Tüüfel wunder Dr Tüüfel isch wän ich käs Gäld ha,dr Herrgott isch dr Rössliwiirt, wän är mr gliich äs Biär gid! ä aarmä Tüüfäl UR Tiifel > Blutt, Guggär, Hörälär, Tüüggär, Sataan
Dialekt:Tüüfälsbaräschä
Deutsch:
Fluchwort aus der Söldnerzeit > baräschä
Dialekt:Tüüfälschruut
Deutsch:Pflanze
Dialekt:Tüüfälslaui
Deutsch:
Lidernen UR > Ruperslaui
Dialekt:Tüüfälsmeinig
Deutsch:bösartig
Dialekt:Tüüfälsschtei
Deutsch:Teufelsstein
Dialekt:Tüüfälszickänä
Deutsch:
Kinderspiel Illgau (dem Teufel arme Seelen entwinden)
Dialekt:tüüflä
Deutsch:tollen, wüten
> är-, umä-, uus-, vär-
Dialekt:Tüüggär
Deutsch:
Umwort für Teufel kä Tüüggär folgids BE Tütschel
Dialekt:tüüggärs
Deutsch:
Umwort für: des Teufels was isch das tüüggärs Züüg?
Dialekt:tüür
Deutsch:teuer, kostspielig
mhd tiure viil z tüür dr tüüräwägät > düürr
Dialekt:tüüschä
Deutsch:täuschen
toschä getäuscht mhd tiuschen > Ross-Tüüschär
Dialekt:Tüüsslig
Deutsch:
Tragriemen für Rückentragen Tüssel 1764 Tausen samt Düssligen
Dialekt:tüütä
Deutsch:hinweisen
mid ämä Hagstud tüütä äs sig guät, hed är em tüütäd
Dialekt:tüütä
Deutsch:tuten
mhd tûten neu: hupen vo tuutä und blaasä kän Aanig > düütä
Dialekt:tüütsch
Deutsch:deutsch
mhd tiutsch tüütsch und düütli dr tüütsch Toni: NW tiitsch
Dialekt:Tüütsch
Deutsch:Deutsch, Deutsche
Tüütsch leerä di Tüütschä di Tüütschä gu zämätütschä > Chuä-, Hooch- Schwiizär-, Puurä-, Züri-
Dialekt:Tüütschland
Deutsch:Deutschland
im Tüütschä ussä auch: im Schwaabäland 1600 Schaffhausen: der alten Tütschen Brüüch > Schwaabä
Dialekt:Tübel
Deutsch:Dübel
Dialekt:Tüchel
Deutsch:Rohr
> Düchel
Dialekt:tückä
Deutsch:ducken
> dückä
Dialekt:tüftälä
Deutsch:
in mühsamer Kleinarbeit etwas erfinden oder herausfindend mhd tüfteln = schlagen, klopfen .. uustüftälät uusätüftälät
Dialekt:tünkä
Deutsch:tauchen, eintauchen, tunken
> dünkä
Dialekt:Tünkli
Deutsch:
Suppeneinlage (zum eintunken) Tünkli-Suppä
Dialekt:tüpfä
Deutsch:Tupf machen, berühren
mhd dupfen
Dialekt:Tüpfi
Deutsch:
äs Tüpfi (aufgedonnertes Fräulein)
Dialekt:tüpflät
Deutsch:mit Tupfen übersät
Dialekt:Tüpfli
Deutsch:Tüpflein
ds Tüpfli ufem i Tüpfli-Schiissär (Haarspalter)
Dialekt:Türä
Deutsch:Türe(n)
mhd tür Türä-Weggä (Keil zum aufsperren) Türangel, Türfallä Türangel, Türfalle
Dialekt:türäriitä
Deutsch:türenreiten
(Kinderspiel)
Dialekt:Türfallä
Deutsch:Türfalle, Türgriff
Dialekt:Türgreis
Deutsch:Rahmen, Drehe
Dialekt:türlä
Deutsch:türlen
mit der Türe spielen (Kinder), ständig durch die Türe gehen (zur Ablassgewinnung, bei Durchfall)
Dialekt:Türligiigär
Deutsch:Durchfall
(man muss immer wieder türlen
Dialekt:Türsellä
Deutsch:Schwelle
mhd swelle, äs hed früänär hööchi Türsellä ghaa mhd tür sûl (Tür-Säule)
Dialekt:tütschä
Deutsch:stossen, mahlen, schlagen
Nüss tütschä, Eiär tütschä > aa- ii- vär- zämä- tätschä
Dialekt:Tütschgrind
Deutsch:eckiger Kopf
> Totsch, Totz
Dialekt:Tütschi
Deutsch:Holzstück, Klotz
auch Tütschäli BE tütschele (Spiel)
Dialekt:Tütschli
Deutsch:Klötzchen
Dialekt:Tütschlibodä
Deutsch:
Parkett tütschlät
Dialekt:Tütschlischtägä
Deutsch:
Balken mit aufgenagelten Klötzen als Stiege
Dialekt:taa
Deutsch:getan
das hesch käm Tootnä taa! äs heds duä ttaa > tuä In ärä Familli mid ä Huuffä Goofä hend alig am Abäd, wänn der Vattär heichoo isch, alli müässä anäschtaa, und dr Vattär hed a jedem dr Reihe naa a Grind anä gschlagä,wänn eis grüäft hed: i ha dä nüüd ttaa! - hed är gseid: tuäsch dänk nu! und drnaa sinds abghockät zum ds Nacht ässä!
Dialekt:Taag
Deutsch:Tag
engl day äs isch Taag all Taag Guät Taag! all und ei Taag Taagheitäri, Taagwach, Taagsatzig > Heiligtaag, Landtaag, Namäs-taag, Ziistaag, Läbtig
Dialekt:Taal
Deutsch:Tal, Thal, Muotathal
im Taal innä, ussät äm Taal, durs Taal durä, is Taal inä siehe HK?II 75 f > Tuälä, Loch
Dialekt:Taalär
Deutsch:Taler
(altes Geld aus Joachimstal, engl Dollar Id 12,1303) neu: Thaler = Muotathaler
Dialekt:Taappä
Deutsch:Tatze, Pfote, Pratze, Pranke
(Tierfuss ohne Hufe), grob für Hand mhd tâpe vgl tappen, ertappen, hineintappen, täppisch > Tatzä, Tschaaggä
Dialekt:taappä
Deutsch:tappen
auch taapplä nüd alls aatääpplä! > untappät
Dialekt:Taaschi
Deutsch:Taschi
> Tannä
Dialekt:Taatsach
Deutsch:
äs isch ä waari Taatsach!
Dialekt:Tabärettli
Deutsch:Stuhl ohne Lehne, Schemel
ursp. Trommel frz tabouret
Seite 2 von 8