Muotathaler Dialekt	Schriftsprache	Erläuterung	Foto	Audio
Laui	Lawine	Dieses alte Wort hat heute einen schweren Stand gegen die “Lawine von Lawinenberichten”! Staublaui: im Schtaub choo Grundlaui: vom Grund choo Flurnamen Laui, Laueli > Hor-, Jäntänä-, Plattä-, Ruppers-, Schmal-, Schwel-
Lauiloch	Lauiloch und Lauigraben
Lauischtock	Lawinenstock, Schutzkeil
Lauänzänä	Lauis	alt für Lugano
aaghiijä	Anriss nehmen	(Laui, Schlipf) > aariitä
aazeerä	Anriss nehemn	(Laui, Schlipf) det obä aazeert > aariitä, aaghiijä
ableggä	ablegen	d Buurdi ableggä d Chaartä ableggä (beim Jassen) äs chönnti ds Hüttli ableggä (niederlegen durch Sturm, Laui, Schneedruck)
appä	hinunter	her- mhd abe (vgl. Ebbe) d Laui isch appä ä Schlipf isch appä letzte Gebiete: Muotathal, Berner Oberland, Oberwallis, Prättigau (aper) heute meist abä (ahi, ache) abe, appä
äwäggschtoossä	wegstossen	d Laui chönnt ds Huus äwäggschtoossä
Blätz	kleines Stück	ä Blätz Land, ä Blätz Wald, ä Blätz Schnee > Gaartä- , Boonä-, Heu-, Beeri-, Leer- mhd blez > Platz, Plätz Flurname: (auch Plätz) Blätz (Stoos, Wallis), Bock-, Böllä-, Distlä-, Chalber-, Hasä-, Häxä-, Milch-, Munggä-, Ried-, Schmalaui-, Spil-, Tor-
blau	blau	mhd blâ blauä Himmel blaui Farb äs blaus Aug
Bruädärloch	Bruderloch	“es möchten wohl die weitschichtigen Höhlen wie das sogen. Bruderloch auf dem Wasserberg im Muthathal und das Lauiloch daselbst wie auch die Bruderbalm auf dem Rigiberg einst den verfolgten Christen als Zufluchtsorte gedient haben” (Wasserberg: vermutlich untere Höhle am Böllenstöckli)
Brügg	Brücke	(anderswo Brugg, UR,NW,VS Brigg) mhd brucke, brügg Bettbach-, Vorder-, Föllmis-, Chilä-, Hinder-, Zwings-, Euschä-, Laui-, Saali-, Teufbach-, Staarzlä- > Brüggli, Schtääg vgl Familienname Brugger, Bruckner, Bruggmann, Brügger,ON Brugg AG, Brügg BE, Brügglen SO Brügg
chlottärä	poltern, dröhnen	Laui 1999 im Bisisthal: diä hed schonu gchlottärät!
chroosä	dröhnen, donnern	Geräusch laut: (Kanonenschuss, Sprengschuss, Donner, Baumfall) das hed schonu gchroosät, wo diä Laui choo isch! (Bisisthal 1999)
Chrottätobel	Chrottätobel	Flurname Bisisthal Laui
drüberappä	darüber hinunter	d’Laui isch drüberappä gschossä,danach drübärappä sind s dä einig woordä
drundär	darunter	drunder choo (unter Auto, Laui)
Eigälärs		Familie Gwerder Schmalaui und Eigeli
herrgottsguät		ä herrgotts Laui isch das gsii: eine Jahrhundert-Laui (1999 Bisisthal)
Hööli	Höhle	mhd. Hüle bei uns Loch: Höll-, Laui-, Gämschi-, Charä- > Hüülänä
Horgraasälaui	Lawine auf Horgrasen
Jäntänälaui		bekannteste Laui des Tales mit Namen Eis Jaar hed dr Frank undär derä Laui ä Mäss la läsä, as d Laui nüd chömm - dä hed dr Wiisäli gschwind au ä Mäss la läsä, ass d Laui gang, dä chönnt är dä gliinär z Alp!
Lauänä	Lawinen	vgl. BE Rosen-, Breit-, Burg- Lauinen, Lauenen (Gegend mit viel Lawinen)
Loch	Loch	mhd loch Löchli, Löchär In Flurnamen: a) Geländetiefe, Tälchen z. B. Bären-, Heiter-, Hühner-, Kalber-, Regen-, Roggen-, Dreck- b) Höhle: Höll-, Laui-, Maamilch-Gämsi-, Muus-, Munggä-, Lochbach, vor dä Löchärä
Naawind	Nachwind, Sog	(Laui, Föhn, Eisenbahn) > Tuusch
Nüühüttli	Neuhütte	( Mittenwald, Schwelaui)
Räui	Räuhe, rohes Gelände	(nach einer Laui) Twäränä Räui Mz Räuänä
rumplä	rumpeln, poltern	mhd rumpeln, engl rumble diä Laui (1999) hed schonu grumplät! gerumpelt, gepoltert > Grümpel
Ruperslaui		Name einer Schafalp (Namensdeutung: Teufelslaui)
Schmalaui		Flurname
Schpisslaui		Flurname Spisslaui Kirchenwald
Schtaub	Staub	mhd stoub, stoup Wo d Laui im Schtaub choo isch, sind d Bäum scho umghiid, vor d Laui choo isch! > abschtaubä, schtäuppä
schtaubswiis	staubweise	d Laui isch schtaubswiis cho (Staublaui)
Schteilaui	Steinschlag
Schwelaui		Flurname im Pragelgebiet
toossä	tosen, brausen	mhd dosen äs toossäd: Laui, Föön Familienname Dossenbach anderswo Toossä, Doossä = Nossä
Tüüfälslaui		Lidernen UR > Ruperslaui
übär	über	ahd uber (UW heute noch ubär!) mhd über 1) örtlich: übär d Brügg gaa übär d Fluä (seilriitä, mässä) übärs Land übär ä Chopf übärs Huus übärs Chrüüz übär ä Bäärg D Schmalaui isch übärundä, ds Fäldmoos isch übärobä und übärhindä, d Hööchweid isch au übärobä, abär übärvoor 2) schätzungsweise: übär Aug, übär d Fuuscht, übär d Hand mässä 3) zeitlich: übär Nacht füüf übär ölfi (11.05 Uhr) tagsübär übärs Jaar übärmoorä übär die andär Wuchä Über waas sött ä Pfarr niä predigä? - übär ä Schtund! 4) geistig: übär (ei)nä lachä übär öppis redä übär öppis tuä übärs lachä 5) zu hoch: übärs Boonäliäd übärs Värmögä übärä Värschtand > medä
undär	unter	mhd under undär üüs undär üüch undär d Lüüt undär dä Bäum undär d Laui choo undär äs Auto choo undärum ä Schtei undär Dach und Fach undär umä Frankä gib is nüüd undär ä Schtund gaads nüüd undärs Bett, undärs Volch, undärs Dach
Värbuuig	Verbauung	(gegen Wasser, Steinschlag, Laui)
värbuuä	verbauen	(Wasser, Laui) mhd verbûwen
värschtoossä	verstossen	1) d Laui hed äs Huus värschtoossä = weggeschoben 2) Schindeldach nottdürftig flicken 3) einen Menschen verstossen aus Haus und Hof
Windälaui		Flurname auf Silberen
Zuug	Zug	von ziehen, vgl Flug von fliegen Mz Züüg 1) Ziehspur am Boden: Lauizug, Reistzug, Holzzug Gross Zug Mz schonu Züüg! i dä Züügä 2) Schar von Ziehenden: Vogelzug, Fischzug, Zug Soldaten, Flüchtlingszug 3) Tätigkeit: Zuugtiär, Zuugluft, ä Zuug nää, ä Zuug tuä > Duurzuug 4) neu: Zug (Eisenbahnzug) gu ä Zuug nää Verkl äs Zügli > Baan 5) Ortsname Zug Zuug (Stadt und Kanton Zug) z Zuug undä